
Po stronie wolności. Podcast o prawach człowieka
By Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Posłuchaj podcastu „Po stronie wolności” Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i dowiedz się, co dzieje się wokół nas z perspektywy praw człowieka w sądach, mediach, komisariatach, na granicy czy w parlamencie. Oddajemy głos ekspertkom i ekspertom, którzy w prosty sposób wyjaśnią, o co chodzi z upolitycznieniem sądów, co jest istotą sporu Polski z Unią Europejską, dlaczego polskie prawo nie chroni osób LGBT+ i skąd się bierze brutalność policji.
Więcej o naszej pracy piszemy na www.hfhr.pl.

Po stronie wolności. Podcast o prawach człowiekaApr 12, 2022

Komu służy surowa polityka narkotykowa?
Jak powinna wyglądać polityka narkotykowa: uczyć, leczyć, redukować szkody.
Jak wygląda polska polityka narkotykowa: karać, karać, i jeszcze raz karać.
O czterech filarach przemyślanej polityki narkotykowej, jej związków z prawami człowieka i karaniu za używanie środków psychoaktywnych rozmawialiśmy w najnowszym odcinku "Po stronie wolności" z Magdaleną Dąbkowską z HFPC i Agnieszką Sieniawską z Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej.
Prowadzenie: Marta Borucka.

Jak działać, gdy trzeba pomagać natychmiast? O uchodźcach w Polsce (nie tylko) z Ukrainy
Jeden dzień. Tyle wytrzymał system pierwszego wsparcia w Polsce dla osób uciekających z Ukrainy przygotowany jeszcze przed inwazją Rosji. Skala sytuacji zaskoczyła wszystkich, ale siłą mobilizacji społecznej daliśmy radę. A jak dobrą wolę zastąpić koordynacją i systemem? Jak zmienia się sytuacja na granicach, czego powinniśmy się nauczyć z doświadczeń innych kryzysów migracyjnych i czy kraj wydania paszportu może decydować o tym, jakie prawa mają osoby uciekające przed konfliktami?
W najnowszym odcinku "Po stronie wolności" raport z terenu i możliwe scenariusze na przyszłość omawiają eksperci od miesięcy badający sytuację na polskich granicach – Katarzyna Czarnota z Grupy Granica i HFPC oraz Rafał Kostrzyński z polskiego przedstawicielstwa Agencji ONZ ds. Uchodźców (UNHCR).
Prowadzenie: Marta Borucka
Dodatkowe materiały:
Sytuacja na granicy polsko-ukraińskiej: państwo musi wesprzeć wolontariuszy. Raport z monitoringu HFPC #2: https://www.hfhr.pl/sytuacja-na-granicy-polsko-ukrainskiej-raport-2/

Ludzie, nie ideologia. Prawa osób LGBT+, hejt i dyskryminujące prawo
Rok rocznie jesteśmy najgorszym państwem w Unii Europejskiej pod względem równego traktowania wg organizacji ILGA-Europe, przygotowującej coroczny ranking Rainbow Europe Map. W 2021 roku Polska wylądowała na ostatnim miejscu w UE. Skąd się bierze taki rezultat? Dlaczego prawo nie chroni osób LGBT+? Jak powinno? Co trzeba zmienić? I wreszcie: jak archaiczne przepisy wpływają na codzienne życie, w zgodzie ze sobą?
W "Po stronie wolności" na te pytania odpowiadali Maja Heban, aktywistka transpłciowa i publicystka "NOIZZ.pl" oraz "Repliki" i adw. Jarosław Jagura, prawnik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zajmujący się prawem z perspektywy równego traktowania i antydyskryminacji.
Prowadzenie: Marta Borucka
Materiały dodatkowe:
Indeks Rainbow Europe 2021
Badanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej "A long way to go for LGBTI equality"

Europa kontra Polska. Czy możemy liczyć na sądy międzynarodowe?
Unia Europejska mówi „dość”: mechanizm „pieniądze za praworządność” jest zgodny z prawem UE, a Polska i Węgry muszą przestrzegać prawa, by dostać fundusze ze wspólnej kasy. Co rusz zapadają wyroki obydwu europejskich trybunałów dotyczące polskich sądów i sędziów, podkreślające odbieranie władzy sądowniczej niezawisłości i niezależności.
Wtedy do akcji włącza się polski Trybunał Konstytucyjny i orzeka to, co władze chcą usłyszeć.
Kto ma rację w tym sporze prawnym (o ile faktycznie jakiś jest)? Które wyroki nas obowiązują? Czy Europa nadal ufa Polsce?
O tym z Martą Borucką rozmawiają prawnicy Maria Ejchart-Dubois (Wolne Sądy) oraz Marcin Szwed (Helsińska Fundacja Praw Człowieka).
Dodatkowe materiały:
Sąd nas sądem. Zmiany wokół Sądu Najwyższego w latach 2017-2021: https://bit.ly/Sad-nad-sadem
Narzędzie w rękach władzy. Funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego w latach 2016-2021: https://bit.ly/tk-narzedzie-w-rekach-wladzy

Czy mnie obserwują? Inwigilacja i jej granice
Na jaw wychodzą kolejne informacje, kto był lub mógł być inwigilowany za pomocą Pegasusa. A na jaką skalę władza może korzystać z bardziej konwencjonalnych metod kontroli, jak klasyczne podsłuchy, przechwytywanie wiadomości czy danych i kogo może sprawdzać? Czy kiedykolwiek dowiemy się, że interesowały się nami służby?
O poziomach i legalności inwigilacji oraz coraz trudniejszej ochronie prawa do prywatności mówili w "Po stronie wolności" prawnicy Wojciech Klicki z Fundacji Panoptykon oraz Piotr Kładoczny z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
Prowadzenie: Marta Borucka
Dodatkowe materiały:
Petycja Amnesty International: Żądamy natychmiastowego zaprzestania bezprawnej inwigilacji – https://amnesty.org.pl/akcje/zadamy-natychmiastowego-zaprzestania-bezprawnej-inwigilacji/
Podcast Panoptykon 4.0: „Ten model to fikcja”. Sądy i politycy kontrolują służby? – https://panoptykon.org/kontrola-sluzb
Raport „Osiodłać Pegaza” – https://panoptykon.org/jak-osiodlac-pegaza
Analiza HFPC: Służby specjalne, policyjne i skarbowe a prawa człowieka – https://bit.ly/3gt2JQe

Spodziewaj się bezprawia. Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej, nie tylko obecnie
Z pogranicza niezmiennie płyną informacje, że całe grupy osób migrujących wbrew prawu są wywożone na granicę, do lasu, i przepychane z powrotem na Białoruś. Straż Graniczna zaś celowo ignoruje prośby o ochronę międzynarodową, mimo że jest zobowiązana prawnie do ich przyjmowania – i to niestety proceder, który rozpoczął się już w 2016 roku.
Ci, którzy mimo wszystko znajdą się w Polsce, trafiają całymi rodzinami do ośrodków niewiele różniących się od więzień, a w wielu przypadkach – do znacznie gorszych warunków. Takich, które zmuszają nawet do podjęcia protestów głodowych.
O tym, jak zmienia się sytuacja na granicy polsko-białoruskiej, co można zrobić podczas interwencji w lesie, jaką (a może czy) politykę migracyjną realizuje Polska i jak wygląda codzienność w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców, tłumaczą ekspertki działające w terenie w ramach Grupy Granica: Anna Dąbrowska (Homo Faber) oraz Ewa Ostaszewska-Żuk, (Helsińska Fundacja Praw Człowieka).
Prowadzenie: Marta Borucka
Dodatkowe materiały:
Co dzieje się na granicy? Podsumowanie najważniejszych informacji: https://www.hfhr.pl/na-granicy-pl-by/
Kryzys humanitarny na pograniczu. Raport Grupy Granica: https://bit.ly/3rV7Q0R
Q&A o sytuacji na granicy: https://www.facebook.com/grupagranica/posts/299063918688877
Raport HFPC z 2019 roku: Dostęp do procedury azylowej na zewnętrznych granicach Polski: https://bit.ly/35hAW2L

Przejmij media, by utrzymać władzę: zagrożenia dla wolności mediów
W ciągu kilku lat Polska spadła z 18 na 64 pozycję w Indeksie Wolności Prasy Reporterów bez Granic. Co wpłynęło na taki wynik? Z jakimi zagrożeniami muszą się mierzyć nie tylko całe redakcje, lecz najczęściej pojedynczy dziennikarze i dziennikarki, "owce oddzielone od stada"? O tym rozmawiamy w najnowszym odcinku podcastu "Po stronie wolności" z Ewą Siedlecką, redaktorką "Polityki" oraz Konradem Siemaszko, prawnikiem Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Czy polskie sądy wciąż są wolne i niezależne?
Dogłębna reforma, która niczego nie zreformowała. Zamiast tego przyniosła chaos, prześladowanie sędziów i wysokie kary unijne.
W najnowszym odcinku podcastu „Po stronie wolności” sędzia Igor Tuleya oraz prawniczka HFPC Małgorzata Szuleka punktują, jak sześć lat zmian i ponad 20 nowelizacji przepisów dotyczących wymiaru sprawiedliwości nie ułatwiło dostępu do sądu, co faktycznie wymaga poprawy, czemu Izba Dyscyplinarna nie jest sądem, i prognozują, jakie są szanse na przywrócenie praworządności.
Dowiedz się więcej o sytuacji w polskich sądach z publikacji HFPC:
Sąd nad sądem. Zmiany wokół Sądu Najwyższego w latach 2017–2021: https://bit.ly/Sad-nad-sadem
Od kadr się zaczyna. Zmiana prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych: https://bit.ly/Od-kadr-sie-zaczyna
Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów. (Nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP: https://bit.ly/Naduzycie-konstytucji

Dlaczego bez praworządności nie ma praw człowieka?
„Państwo prawa w Polsce nam zgasło”.
Co było tym granicznym punktem, z którego nie ma już łatwej drogi powrotu do praworządności? Jakie zdarzenia do niego doprowadziły? I wreszcie: co możemy robić na co dzień, aby odwrócić ten trend?
Na te pytania odpowiadali w najnowszym odcinku „Po stronie wolności” adw. Marcin Wolny z HFPC oraz prof. Ewa Łętowska.
Posłuchaj i działaj!

Czy jest przyszłość dla praw człowieka? Jak możemy je chronić?
Czy praw człowieka takich, jakie znamy obecnie, może nie być za 25 lat? Czy potrzebny jest kolejny głęboki kryzys, aby znowu zyskały szerokie poparcie społeczne i polityczne, tak jak się to wydarzyło po II wojnie światowej?
W pierwszym odcinku „Po stronie wolności” prezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka tłumaczy, skąd się wzięła idea praw człowieka, w jaki sposób możemy dochodzić prawa do czystego środowiska i jak uzależnianie sądów od woli politycznej pozbawia obywatelki i obywateli tarczy przed każdą władzą.

Zapowiedź podcastu
Po stronie wolności - podcast o prawach człowieka, praworządności i rzeczywistości wokół nas