
ScepTech
By Bartosz Paszcza

ScepTechJul 01, 2023
![Wojna herców. Jak fale mogą zdecydować o wyniku wojny na Ukrainie? [Paszczą o technologiach #05]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
Wojna herców. Jak fale mogą zdecydować o wyniku wojny na Ukrainie? [Paszczą o technologiach #05]
Zapraszam do odsłuchania pełnej wersji odcinka w nowym podcaście, Paszczą o technologiach. Znajdziecie go na:
Spotify: https://open.spotify.com/show/7hSLOIFPolAzLCv5yW0PrC
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCD4TtufApaAkx52uQVWdo1g
Apple Podcasts: https://podcasts.apple.com/pl/podcast/paszcz%C4%85-o-technologiach/id1690040779
Innych platformach: https://podcasters.spotify.com/pod/show/paszcza-o-technologiach
![Dyrektoriat T. Jak Putin od czasów NRD wykrada zachodnie technologie [Paszczą o technologiach #2]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
Dyrektoriat T. Jak Putin od czasów NRD wykrada zachodnie technologie [Paszczą o technologiach #2]
Subskrybuj nowy kanał "Paszczą o technologiach":
Spotify: https://open.spotify.com/show/7hSLOIFPolAzLCv5yW0PrC?si=012c5bf16f8d4792
Apple Podcasts: https://podcasts.apple.com/pl/podcast/paszcz%C4%85-o-technologiach/id1690040779
Inne kanały: https://podcasters.spotify.com/pod/show/paszcza-o-technologiach

Dlaczego Sam Altman chce regulacji AI?
Zapraszam do "Paszczą o technologiach", nowego podcastu.
Spotify: https://open.spotify.com/show/7hSLOIFPolAzLCv5yW0PrC?si=93797540b39f485a
Apple Podcasts: https://podcasts.apple.com/us/podcast/paszczą-o-technologiach/id1690040779
Pozostałe oraz RSS: https://podcasters.spotify.com/pod/show/paszcza-o-technologiach
Muzyka: Make Love by HoliznaCC0
![#87 Ilu programistów brakuje w Polsce? O słabości polskiego sektora IT [Krystian Łukasik]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo/4045160/4045160-1603177203607-9949b9cc9fbb9.jpg)
#87 Ilu programistów brakuje w Polsce? O słabości polskiego sektora IT [Krystian Łukasik]
Wszyscy na braki specjalistów IT narzekają, a oni spróbowali to policzyć. Ta liczba, okazuje się, wcale nie jest tak duża - polski sektor IT okazuje się mniejszy niż europejska średnia, a popyt wewnętrzny na cyfryzację zdecydowanie nie zachwyca. Opowiada mi o tym Krystian Łukasik, analityk gospodarki cyfrowej Polskiego Instytutu Ekonomicznego, redaktor Kontaktu, doktorant UW.
Zagłosować na mnie w konkursie na Dobrego Dziennikarza możecie tutaj: https://indid.pl/gala-dobrego-dziennikarstwa-2022/ .
Raport "Ilu Specjalistów IT brakuje w Polsce?" można pobrać stąd: https://pie.net.pl/na-polskim-rynku-pracy-brakuje-blisko-150-tys-specjalistow-it/

#86 Upadek FTX. SBF pogrąży krypto, fundusze VC, a może efektywny altruizm?
Kolejne cudowne dziecko amerykańskiego biznesu ma problemy. Wczoraj główny donator Demokratów, wielki wizjoner według funduszy VC, dzisiaj bankrut mający na karku dochodzenie w sprawie oszustwa. Kim jest, co zrobił, i co wydarzenia ostatnich dni będą oznaczać dla świata kryptowalut, venture capital oraz... efektywnego altruizmu?
Rozmawiam z Krystianem Łukasikiem, analitykiem PIE, redaktorem magazynu Kontakt, doktorantem UW.
A nowe Pressje kupicie tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas-i-otrzymaj-numer-pisma-pressje-pt-nadzieja-chrzescijanska/

#85 Elon Musk kolejnym naiwniakiem. Po co technologom geopolityka?
Wycieczka Steve'a Jobsa do Moskwy w roku 1985 ma wiele wspólnego z twitterową aktywnością Elona Muska w roku 2022. Musk wcale nie zwariował w ostatnim tygodniu - kroczy utartą ścieżką wydeptaną z mozołem przez politycznie naiwnych przedsiębiorców technologicznych poprzednich lat, a nawet dekad.

#84 Co poczytać, posłuchać i oglądnąć na plaży?
Pięć poleceń na wakacje:
- "WeCrashed" na AppleTV
- podcast "Land of the Giants"
- podcast "American Innovations"
- "The Code: Silicon Valley and the remaking of America" Margaret O'Mara
- "How the war was won" Philips O'Brien
Do uslyszenia we wrzesniu - wszelkie sugestie co do ciągu dalszego podcastu prześlij na bartosz.paszcza@klubjagiellonski.pl, a w miedzyczasie zapraszam na klubjagiellonski.pl

#83 Nowa rewolucja w sztucznej inteligencji: modele fundamentalne
Inyżnier Google pomylił odwagę z odważnikiem - wydawało mu się, że algorytm LaMDA uzyskał samoświadomość. To bujda na resorach, zgodnie twierdzi firma i inni eksperci. Ale warto się przyjrzeć nowej klasie ogromnych algorytmów - modelom fundamentalnym - które świetnie udają człowieczeństwo pozostając statystycznymi machinami i które wkrótce mogą zrewolucjonizować różne gałęzie naszej gospodarki.
Pełna wersja tekstu w "Plusie Minusie": "Sztuczna Inteligencja na drodze do świadomości" https://www.rp.pl/plus-minus/art36701471-sztuczna-inteligencja-na-drodze-do-swiadomosci

#82 Ile Elon Musk zapłaci za niekupienie Twittera?
Czy Muskowi uda się wyplątać, czy też sąd zmusi go do wykupienia Twittera? Ciąg dalszy trzymiesięcznej sagi / komedii romantycznej / decyzji inwestycyjnej (niepotrzebne skreślić).
Wsparcie podkastu: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
![#81 Sheryl Sandberg: wzlot i upadek ikony ery profilowania [cz.2]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo/4045160/4045160-1603177203607-9949b9cc9fbb9.jpg)
#81 Sheryl Sandberg: wzlot i upadek ikony ery profilowania [cz.2]
Sandberg stała się najważniejszą osobą w Dolinie niebędącą prezesem Wielkiej Technologicznej Firmy. Ale wkrótce, jak przystało na symbol ery opartego o dane profilowania, stała się publicznym kozłem ofiarnym problemów trawiących Facebooka.
Te dwa odcinki kosztowały mnie naprawdę dużo wysiłku - historia Sandberg jest szalenie ciekawa, ale źródła są rzadkie, rozsiane po mediach, a niektóre fakty wymagają wielokrotnego sprawdzenia. Jeśli chcesz wesprzeć moją i Konrada pracę - zajrzyj proszę na stronę Klubu Jagiellońskiego (a przy okazji warto wtedy odsłuchać innych podcastów): https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Najciekawsze źródła:
Podcast Techstorie - odcinek o Sandberg pt. "Tyfusowa Mary", prowadzą Joanna Sosnowska i Sylwia Czubkowska
"A woman's place", Ken Auletta w New Yorker - portet Sandberg z 2011 roku;
"Deny, Delay and Deflect: how Facebook's Leaders Fought Through Crisis", Sheera Frenkel et al., New York Times, 2018;
"The End of Sandberg's Era at Meta", Andrew Sorkin i inni, NYT, 2022;
"With Facebook at , Zuckerberg Adopts More Aggressive Style", Deepa Setharaman, Wall Street Journal 2018;
"Michelle Obama on ", Guardian 2018;
"Zuckerberg helped me through grief", Stuart Winer, Times of Israel, 2017.

#79 Sheryl Sandberg: kobieta, która stworzyła potęgę Google i Facebooka (cz. 1)

#78 Apple vs UE: USB-C będzie w iPhone. Czy słusznie?
Jedna ładowarka, by ładować je wszystkie: smartfony, tablety, akcesoria, laptopy. Unia Europejska w końcu zaproponowała tekst regulacji zmuszającej firmy do tego, aby każde urządzenie w przyszłości sprzedawane w UE miało port USB-C zdolny do ładowania. Według mnie - to dobra wiadomość dla konsumentów i pewien wzorzec regulowania nowych technologii.
Dzięki wszystkim wspierającym! Do tego grona można dołączyć tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#77 Rosyjska cywilna broń jądrowa (Jakub Wiech)
Rosatom jest największym na świecie eksporterem technologii jądrowych, buduje reaktory m.in. na Węgrzech, w Turcji, Indiach czy krajach Afryki. ”Elektrownie jądrowe to przyczółek zbliżający kraje do orbity dostawcy, rosyjska ekspansja ma oczywiście uzasadnienie geopolityczne” - mówi Jakub Wiech, wicenaczelny portalu Energetyka24. Które państwa wycofują się z atomowej współpracy z Rosją, a które wręcz ją zwiększają? Czy technologiczny postęp zakończy eksportowe eldorado Moskwy?
Możesz bezpośrednio wesprzeć mój podcast - o tutaj: klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas
Źródła:
"Russia’s nuclear power exports: will they stand the strain of the war in Ukraine?", Hartmut Winkler, The Conversation;
"Russia faces threat of sanctions on nuclear power industry as Germany backs uranium ban" Barbara Moes et al., Politico;
"Russia’s role in world’s nuclear energy industry prompts calls to up U.S. uranium production", Andy Uhler, Marketplace;

#76 Panic! at the Crypto
Kurs kryptowalut leci w dół - w niektórych przypadkach, TerryUSD oraz Luny, nawet do zera. Dlaczego akurat teraz? Czy kryptowaluty upadną, czy tak jak parokrotnie wcześniej czeka nas po prostu zima kryptowalut?
Wsparcie podcastu: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Źródła:
"NFT market sales not flatlining, data shows", Fortune;
"Crypto crash visualized" oraz "Coinbase disturbing disclosure", Protocol;
Newslettery Politico oraz Matta Levine'a, wypowiedź Do Kwona z Twittera

#75 Śmierć (haseł) nadejdzie jutro
Hasła mogą przejść do przeszłości - i to już w nadchodzącym roku. W dzisiejszym odcinku przyglądam się temu, skąd wzięły się hasła, jak już w latach '60 były obiektem kradzieży, a przede wszystkim - co ma je zastąpić?
Zostań Darczyńcą podcastu
Linki:
Czerwcówka Klubu Jagiellońskiego;
HaveIBeenPwned.com;
"Najpopularniejsze hasła 2021 w Polsce" (na podstawie raportu NordPass) - Kamil Świtalski, Antyweb;
"The World's First Computer Password? It was useless too" - Robert McMillan, Wired;
"Apple, Google, and Microsoft will soon implement passwordless sign-in on all major platforms" - Colin Faife, The Verge;
"Digital authentication: The past, present and uncertain future of the keys to online identity" - Corey Nachreiner, GeekWire.
![#74 Po co Elon Musk kupił Twittera? [Andrzej Kohut, Po Amerykańsku]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
#74 Po co Elon Musk kupił Twittera? [Andrzej Kohut, Po Amerykańsku]
Biznes, polityka czy ochrona wolność słowa? Po co Elonowi Muskowi Twitter? I dlaczego dziwi nas, że ta transakcja wywołuje aż tak wielkie emocje - szczególnie po lewicowej stronie świata? Rozmawiamy z Andrzejem Kohutem o kwietniowym zakupie miliardera.
Obiecane linki:
- Podcast "Po Amerykańsku" Andrzeja Kohuta: https://open.spotify.com/show/3B9lUBnoYe42k0dsaKFPPs?si=d90c4da322f94a45
- Rekrutacja do redakcji Klubu Jagiellońskiego: https://klubjagiellonski.pl/2022/04/27/rekrutacja-do-zespolu-redakcyjnego-portalu-i-centrum-analiz-klubu-jagiellonskiego/
- Matt Levine w Bloombergu: https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2022-04-25/elon-closes-in?sref=CrGXSfHu
- Jill Rutt w Quilette: https://quillette.com/2022/04/27/musk-and-moderation/
- jeszcze jeden ciekawy artykuł o podejściu Muska do wolności słowa - tym razem w The Atlantic: https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/elon-musk-twitter-free-speech/629479/
![#73 eUkraina: jak społeczna rewolucja umożliwia technologiczny skok [Wasyl Zadwornyj, CEO Prozorro]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
#73 eUkraina: jak społeczna rewolucja umożliwia technologiczny skok [Wasyl Zadwornyj, CEO Prozorro]
Michajło Fedorow, najmłodszy minister i wicepremier Ukrainy, dzięki Twitterowej dyplomacji zmotywował firmy IT do wycofania się z Rosji. Ale historia sukcesów transformacji cyfrowej Ukrainy nie zaczęła się w ostatnich miesiącach, nie zaczęła się nawet od Fedorowa. Zaczyna się w roku 2014 na Majdanie i pokazuje, jaką głęboką społeczną rewolucję przechodzi Ukraina. Z prezesem Prozorro, Wasylem Zadwornyj, porozmawiałem o tym, jak zapóźnionemu, niedofinansowanemu państwu udało się w zaledwie parę lat stworzyć rozwiązania, które uznawane są za światowe wzorce technologii dla państwa?
Źródła:
- Dashboard Prozorro: https://bi.prozorro.org/
- Reportaż o Prozorro w Wired: https://www.wired.co.uk/article/ukraine-revolution-government-procurement
- Reportaż o Ministerstwie Transformacji Cyfrowej w dobie wojny: https://www.wired.com/story/ukraine-digital-ministry-war/
- Portet ministra Fedorowa w Time: https://time.com/6157308/its-our-home-turf-the-man-on-ukraines-digital-frontline/
- Wywiad z Fedorowem: https://techcrunch.com/2022/03/15/ukraines-mykhailo-fedorov-talks-about-corporate-sanctions-and-running-a-government-during-wartime/?guccounter=1
- Artykuł o działaniach ministerstwa w WashingtonPost: https://www.washingtonpost.com/technology/2022/03/02/mykhailo-fedorov-ukraine-tech/
![#72 Rosja jest uzależniona od importu technologii. Czy wynajdzie koło na nowo? [Iwona Wiśniewska]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
#72 Rosja jest uzależniona od importu technologii. Czy wynajdzie koło na nowo? [Iwona Wiśniewska]
Rosja naukowo i technologicznie jest bardziej niż ZSRR zapóźniona i uzależniona od importu. Szczelne i globalne technologiczne sankcje mogą Rosję naprawdę pogrążyć. Z Iwoną Wiśniewską, główną specjalistką Zespołu Rosyjskiego Ośrodka Studiów Wschodnich, porozmawialiśmy o arcyciekawym i doskonałym silniku rakietowym RD-180, pogwarancyjnych satelitach GLONASS, Suchoju Superjecie, który rosyjski jest głównie propagandowo oraz o tym, że Rosja może wkrótce nie być w stanie wydobywać ropy i gazu z Arktyki. Mała errata: Rosjanie zakazali eksportu RD-180 do USA w marcu 2022 roku (a nie 2020, jak powiedziałem w nagraniu).
Źródła:
- raporty Iwony Wiśniewskiej, OSW: https://www.osw.waw.pl/pl/eksperci/iwona-wisniewska
- start Atlas V z silnikiem RD-180: https://www.youtube.com/watch?v=mpQbSp5-wXY
- historia RD-180 w MIT Tech Review (Polecam!): https://www.technologyreview.com/2019/06/26/134490/spacex-blue-origin-russian-rd180-rocket-engine-design/
- Suchoj Superjet: https://www.wikiwand.com/en/Sukhoi_Superjet_100
- Rosyjski import półprzewodników: https://www.protocol.com/enterprise/russia-chip-imports
![#71 Drony na wojnie: jak Bayraktar rękę księżniczki zdobył [Jacek Płaza]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
#71 Drony na wojnie: jak Bayraktar rękę księżniczki zdobył [Jacek Płaza]
Drony są ważnym elementem wojny na Ukrainie - to być może pierwsza wojna, w której odgrywają rolę istotniejszą niż śmigłowce i samoloty. Gość odcinak, Jacek Płaza (Klub Jagielloński) opowiada historię dronów Bayraktar, która gdyby nie była prawdziwa, to mogłaby być zbyt łzawa na scenariusz tureckiej telenoweli. A poza tym - jak chińska firma DJI teoretycznie mogłaby wprowadzić... dronowe no-fly zone nad Ukrainą.
Źródła:
Krótka historia dronów - https://www.iwm.org.uk/history/a-brief-history-of-drones
Zatopienie pancernika Roma - https://www.defensemedianetwork.com/stories/the-sinking-of-the-battleship-roma-and-the-dawn-of-the-age-of-precision-guided-munitions/
Teksty Jacka Płazy (polecam!): https://klubjagiellonski.pl/profil/plaza-jacek/
Twitterowy wątek o Aeroscope'ach - https://twitter.com/vshymanskyy/status/1501966844118372356
Oświadczenie DJI - https://twitter.com/DJISupport/status/1503000839404744704
fragm. piosenki o Bayraktarze: https://www.youtube.com/watch?v=wSO1_-8c1fY
fragm. z filmu "Czas Apokalipsy", "Ride of the Valkyrie" https://www.youtube.com/watch?v=nZ_zNUmr8fM

#70 Internet pomaga Ukrainie wygrać wojnę
Źródła:
- "Wojna wygrywana na TikToku" z "Plus Minus": https://www.rp.pl/plus-minus/art35800611-wojna-wygrywana-na-tiktoku
- Wywiad ambasadora Melnyka dla ZDF: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1092045%2Cambasador-ukrainy-do-niemcow-ta-polityka-ta-opieszalosc-stawiaja-nas-w
- Katarzyna Chojecka TT: https://twitter.com/chojecka_kasia/status/1501143309623902208?s=20&t=BTyaFiSg7u7kjE6wVGXvlA
- Alix Dunn TT: https://twitter.com/alixtrot/status/1498217959654895618
- #TechForUkraine - koordynacja wszelkich wysiłków IT na rzecz Ukrainy: https://www.techtotherescue.org/tech/tech-for-ukraine
![#68 To ban, or not to ban? BigTech na wojnie z propagandą [Szymielewicz, Izdebski]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
#68 To ban, or not to ban? BigTech na wojnie z propagandą [Szymielewicz, Izdebski]
Jak platformy internetowe reagują na agresję Rosji na Ukrainę? Czy zbanują globalnie Putina albo RussiaToday - i czy w ogóle powinny to robić? W eksperymentalnym odcinku rozmawiamy we trójkę z Krzysztofem Izdebskim (Fundacja Batorego) i Katarzyną Szymielewicz (Fundacja Panoptykon, podcast "Panoptykon 4.0" - polecam: https://panoptykon.org/podcasty).
Serdeczne podziękowania dla wszystkich angażujących się w pomoc Ukrainie i Ukraińcom. Dorzuć się do oficjalnej zrzuty na rzecz ukraińskich wojsk: https://bank.gov.ua/en/news/all/natsionalniy-bank-vidkriv-spetsrahunok-dlya-zboru-koshtiv-na-potrebi-armiyi
![Ucho Pegasusa #4: Od szafy Lesiaka do Pegasusa, czyli 30 lat braku kontroli [Wojciech Klicki]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
Ucho Pegasusa #4: Od szafy Lesiaka do Pegasusa, czyli 30 lat braku kontroli [Wojciech Klicki]
Mało jest w Polsce spraw, które potrafiłyby zjednoczyć polityków PiS i PO, jedną z nich jeszcze niedawno była jednak... sprawa kontroli nad działalnością służb. Z Wojciechem Klickim rozmawiamy o trzydziestu latach zaniedbań, które doprowadziły nas do sprawy Pegasusa. Dlaczego żadnemu rządowi nie udało się tego naprawić?
![Ucho Pegasusa #3: O co chodzi z komisją śledczą, NIKiem i Kołodziejczakiem? [Piotr Trudnowski]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_nologo400/4045160/4045160-1603177200701-0d1e22d85049e.jpg)
Ucho Pegasusa #3: O co chodzi z komisją śledczą, NIKiem i Kołodziejczakiem? [Piotr Trudnowski]
Dlaczego inwigilowany szef Agrounii uderzając w Kukiza zmniejsza szanse na powstanie komisji śledczej? Po co NIK zorganizował konferencję, na której nic nie pokazał? Czy mamy szansę na powstanie komisji śledczej i jakich innych politycznych narzędzi możnaby użyć, żeby sprawę wyjaśnić?
Rozmawiam z Piotrem Trudnowskim, prowdzącym Klubotygodnik - który oglądać możecie na YouTube i słuchać na Spotify. Polecam! Rozmowę nagraliśmy 9.02.
![Ucho Pegasusa 2: Jak szukać dowodów na to, kto użył Pegasusa? [Wojciech Klicki]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1643876218020-8b1b9855e6591.jpg)
Ucho Pegasusa 2: Jak szukać dowodów na to, kto użył Pegasusa? [Wojciech Klicki]
Jak w Polsce uzyskać zgodę na kontrolę operacyjną i czy w Polsce można legalnie użyć Pegasusa? Dlaczego sądy mogą nie wiedzieć, kogo dotyczy taki wniosek (i w tym akurat nie ma nic złego)? Jak to się dzieje, że prawie 100% wniosków jest przez sądy akceptowanych? Wreszcie - jeśli to polskie służby używały Pegasusa wobec Krzysztofa Brejzy, to czy - i jak - informacje uzyskane w ten sposób mogły przeniknąć do polityków czy na przykład TVP?
Moim gościem jest Wojciech Klicki z Fundacji Panoptykon i podcastu "Panoptykon 4.0". Serdecznie dziękuję za Wasze odsłuchania i wsparcie: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Źródła:
- https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/921582,co-moga-sluzby-specjalne-ustawa-inwigilacyjna-ustawa-o-policji.html
- https://klubjagiellonski.pl/2015/12/31/podsluchy-ponad-partyjnymi-podzialami/
- https://www.wikiwand.com/pl/Jan_Lesiak_(pu%C5%82kownik) - o tej sprawie przeczytacie też więcej m.in. w (wybitnej) książce Roberta Krasowskiego pt. "Po południu" - polecam całą serię tego autora.

Ucho Pegasusa #1: Wstęp, czyli pięć głównych pytań
Pytania, które wydają mi się kluczowe do zrozumienia sprawy Pegasusa. Mam pięć pytań, na które chciałbym, żebyśmy wspólnie poszukali odpowiedzi. A jeśli masz choćby ich fragmenty, albo kolejne pytania do zadania - skontaktuj się na bartosz.paszcza@klubjagiellonski.pl lub sceptech@protonmail.com.
Materiał powstał dzięki naszym Darczyńcom: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Źródła:
- wywiad z J. Kaczyńskim w "Sieciach": https://wpolityce.pl/polityka/580785-kaczynski-dla-sieci-o-pegasusie-opozycja-opowiada-bzdury
- raport CitizenLab z 2018 roku: https://citizenlab.ca/2018/09/hide-and-seek-tracking-nso-groups-pegasus-spyware-to-operations-in-45-countries/
- Senator Brejza wygrał proces z TVP: https://www.rp.pl/polityka/art19222551-senator-ko-krzysztof-brejza-wygral-w-sadzie-z-tvp
![#63 Wyrok dla Elizabeth Holmes nie oznacza, że Dolina jest zepsuta [Andrzej Kohut, Po Amerykańsku]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1642610661300-8d8aace118e.jpg)
#63 Wyrok dla Elizabeth Holmes nie oznacza, że Dolina jest zepsuta [Andrzej Kohut, Po Amerykańsku]
Elizabeth Holmes z "Jobsa w spódnicy" stała się symbolem startupowej hucpy i oszukiwania. Produkt Theranosa nigdy nie działał, Holmes sprzedawała inwestorom historyjkę, która nie miała nic wspólnego z rzeczywistością. Jak do tego doszło? Czy to oznacza, że ekosystem startupowy Doliny źle zadziałał? O tym rozmawiamy z Andrzejem Kohutem z podcastu "Po Amerykańsku" - polecam: https://anchor.fm/andrzej-kohut
Dziękujemy Darczyńcom, dzięki którym możemy z Andrzejem nagrywać. Dołącz do nich tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#62 Ban dla Konfederacji to skandal, ale radykałowie żyją z Facebookiem w symbiozie
Dlaczego na internetowej debacie wygrywają radykałowie czy manipulanci, a zarabia Meta? Artykuł na stronie Klubu Jagiellońskiego: https://klubjagiellonski.pl/2022/01/07/ban-dla-konfederacji-to-skandal-ale-radykalowie-sa-z-facebookiem-w-symbiozie-a-nie-na-wojnie/

#61 Pozytywna przyszłość Metaverse? Taka bez wirtualnej rzeczywistości.
Rzeczywistość wzbogacona (AR), a nie wirtualna (VR) niesie nadzieję na przyczynienie się do rozwoju ludzkości - rozwoju rozumianego dużo szerzej, niż tylko przyjęcie nowych technologicznych zabawek. Serdecznie dziękuję Patronom i Patronkom naszych podcastów - i zachęcam do wsparcia na www.klubjagiellonski.pl
Polecam:
Andrzej Kohut o Metaverse: https://www.youtube.com/watch?v=kArjEMrHkXg
Tekst Mikołaja Dłubaka o streamerach i depresji:
https://klubjagiellonski.pl/2020/12/28/bede-gral-w-gre-czy-z-powodu-streamowania-gier-komputerowych-mozna-popasc-w-depresje/
Wywiad z szefem Niantic w Wired:
https://www.wired.com/story/john-hanke-niantic-augmented-reality-real-metaverse/
Tekst Marka Szymaniaka o Metaverse i różnych firmach już go tworzących: https://spidersweb.pl/plus/2021/10/metaverse-metawersum-nft-facebook-internet-przyszlosc
Podcast METAGAME Artura Kurasińskiego i Joanny "Froty" Kurkowskiej: https://open.spotify.com/show/6BxNr8oRZrbj4UUSOsqIIc?si=b686a269cc2d4198

#60 Wisła i Narew, czyli nowa obrona przeciwlotnicza Polski
Co się składa na system obrony przeciwlotniczej i gdzie mamy największe braki? Do czego służyć będzie system Patriot i co powinniśmy kupić, aby stworzyć kompletny system obrony przeciwlotniczej? Wreszcie - jak rozwój technologii zmienia sposoby wykorzystania systemów przeciwlotniczych? O tym rozmawiam z Maciejem Sobierajem, autorem portalu klubjagiellonski.pl

#59 Czego brakuje w propozycjach uregulowania BigTechu przez UE?
UE szykuje pakiet regulacji rynków cyfrowych i moderacji treści w Sieci w postaci DMA (Digital Markets Act) i DSA (Digital Services Act). Co dobrego można w tych propozycjach zauważyć? Czego brakuje, żeby naprawdę uczynić rynki cyfrowe konkurencyjnymi? I jakie zagrożenia niosą ze sobą te regulacje?
Rozszerzoną wersję znajdziecie w tekście: https://klubjagiellonski.pl/2021/10/19/krok-do-przodu-czy-skok-w-bok-europa-pracuje-nad-uregulowaniem-cyfrowych-gigantow-i-moderacji-tresci-w-sieci/
Polecam też tekst Bartłomieja Bigi: https://klubjagiellonski.pl/2021/10/06/giganci-technologiczni-i-obfitosc-tresci-czy-digital-markets-act-sprawi-ze-konkurencja-w-internecie-bedzie-miala-przyszlosc/
![#58 Cztery technologie, które zmieniły polskie miasta: wod-kan i wielka płyta [Rafał Matyja, cz. 2]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1635587147538-4c4f9ea41a26e.jpg)
#58 Cztery technologie, które zmieniły polskie miasta: wod-kan i wielka płyta [Rafał Matyja, cz. 2]
Bieżąca woda, bloki, "sławojki", a później nawet toalety. Elementy codzienności, które jeszcze 50 lat temu w wielu miastach polski były symbolem rozwoju i awansu społecznego. Z prof. Rafałem Matyją, autorem książki "Miejski Grunt. 250 lat polskich zmagań z nowoczesnością" rozmawiamy w drugiej części o kanalizacji, bieżącej wodzie i blokach z wielkiej płyty.
Książkę znajdziecie tu: https://www.karakter.pl/ksiazki/miejski-grunt
A podcast wesprzeć można o tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
![#57 Cztery technologie, które zmieniły polskie miasta: poczta i kolej [Rafał Matyja, cz. 1]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1635162680817-866c18ed4091f.jpg)
#57 Cztery technologie, które zmieniły polskie miasta: poczta i kolej [Rafał Matyja, cz. 1]
Do XIX wieku Europa w przeciwieństwie do społeczeństw Afryki i Ameryki Północnej nie potrafiła przekazywać informacji szybciej, niż z prędkością żaglowca czy konia. Z prof. Rafałem Matyją, autorem książki "Miejski Grunt. 250 lat polskich zmagań z nowoczesnością" rozmawiamy w pierwszej części naszej rozmowy o tym, jak poczta i kolej posklejały nam "tysiące osobnych światów" w jeden połączony - przynajmniej w ramach kontynentu.
Książkę znajdziecie tu: https://www.karakter.pl/ksiazki/miejski-grunt
A podcast wesprzeć można o tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#56 Tim Cook zmienił Apple w największego z gigantów. Teraz może zostać ofiarą sukcesu.
Po cichu stał się drugą najważniejszą osobą w historii Apple. Teraz przed nim i firmą burzliwe czasy: oskarżenia o monopol w ekosystemie iOS, powracające problemy z warunkami pracy u podwykonawców, wreszcie buntujący się pracownicy firmy.
Jak zwykle, zachęcam do wsparcia: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Źródła - szczególnie polecam odsłuchać podcast "Land of the Giants", który właśnie publikuje sezon o Apple:
https://www.vox.com/land-of-the-giants-podcast
A poza tym korzystałem z:
https://money.cnn.com/2008/11/09/technology/cook_apple.fortune/index.htm
https://techcrunch.com/2021/10/11/apple-appeals-the-epic-games-ruling-and-asks-to-put-ordered-app-store-changes-on-hold/?guccounter=1
https://www.fastcompany.com/1776338/tim-cook-apple-ceo-auburn-university-commencement-speech-2010
https://www.nytimes.com/2011/01/24/technology/24cook.html?pagewanted=all
https://www.theverge.com/22639629/tim-cook-apple-ten-years-decade-steve-jobs-legacy

#55 Dlaczego Facebook padł?
BGP, DNSy i najbardziej prozaiczne ludzkie błędy. Patrząc na awarię Facebooka i pokazane przez Frances Haugen i Wall Street Journal dokumenty z wewnątrz firmy widzimy coraz wyraźniej, że technologiczny gigant to żaden cud natury. Potrafi popełniać błędy, a algorytmy polecające treści oparte są o proste systemy punktowe.
Źródła:
https://spidersweb.pl/plus/2021/10/awaria-facebooka-frances-haugen-kryzys-zukcerberg-instagram-reklamy
https://klubjagiellonski.pl/2018/04/11/internet-do-decentralizacji-co-zrobic-z-facebookiem/
https://engineering.fb.com/2021/10/05/networking-traffic/outage-details/
![#54 Nie chodzi o prywatność, a o naszą wolność od wpływu algorytmów [Katarzyna Szymielewicz, Panoptykon]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1632759451311-3d7e3c133ee32.jpg)
#54 Nie chodzi o prywatność, a o naszą wolność od wpływu algorytmów [Katarzyna Szymielewicz, Panoptykon]
Czy prywatność weszła do mainstreamu i czy nadmierne skupienie się na tym temacie jest zagrożeniem dla rozwoju Polski, czy Europy? A może, zamiast o prywatności powinniśmy raczej rozmawiać o wolności od mających na nas wpływ algorytmów i poczuciu decyzyjności? To tylko część wątków z tej dla mnie bardzo ciekawej rozmowy z Katarzyną Szymielewicz, prezeską Fundacji Panoptykon, autorką podcastu "Panoptykon 4.0".
Wesprzeć ScepTech możecie o tu: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Stanowiska i publikacje Panoptykonu znajdziecie tutaj: https://panoptykon.org/biblio/stanowiska
![#53 Co europejskie spółki sądzą o regulacji rynku cyfrowego? [Magdalena Piech, Allegro]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1632150063487-f58f3dd22cd76.jpg)
#53 Co europejskie spółki sądzą o regulacji rynku cyfrowego? [Magdalena Piech, Allegro]
Parlament UE szykuje się do dyskusji o regulacji rynków cyfrowych i moderacji w sieci. A co na ten temat ma do powiecenia European Tech Alliance, zrzeszający m.in. Allegro, Spotify, Zalando, ProtonMaila czy Brand24? O tym rozmawiam z przewodniczącą EUTA, dr Magdaleną Piech.
Odcinek powstał w ramach projektu realizowanego przez Klub Jagielloński we współpracy z Allegro.
Stanowiska EUTA: https://eutechalliance.eu/our-positions/

#52 Chiny uderzają w swój BigTech, żeby wygrać z Zachodem
Chiny przyjęły nowe regulacje w kwestii prywatności, które bywają ostrzejsze niż RODO oraz poskramiają swój sektor technologiczny. Czy Partia robi to w imię ochrony prywatności obywateli, czy uderzając w sektor rozrywki chce zrealizować wizję technologicznej supremacji nad Zachodem?
Wesprzeć podcast możesz o tu: klubjagiellonski.pl
Ciekawe źródła: China Internet Report 2021, SCMP; The Protocol, WSJ, Twitter Alexa Stappa.
![#51 Czy media społecznościowe pozwalają przewidywać kursy akcji? [Dominik Batorski]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1629044899782-7bc2a6f86909b.jpg)
#51 Czy media społecznościowe pozwalają przewidywać kursy akcji? [Dominik Batorski]
Aktywność firm i ich odbiór przez użytkowników może być szybszą alternatywą dla standardowych ratingów. Z Dominikem Batorskim rozmawiamy o ich pracy nad wykorzystaniem danych z Facebooka do stworzenia takiego nowatorskiego ratingu dla spółek z NewConnect i giełdy w Wiedniu. Link do raportu: https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/07/PIE-Raport_Droga-otwarcia-rynkow-kapitalowych.pdf
![#50 Za, a nawet przeciw. Kto (nie)chce dzielić się danymi? [Jacek Grzeszak]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1628525366366-d2cbfd9e4c511.jpg)
#50 Za, a nawet przeciw. Kto (nie)chce dzielić się danymi? [Jacek Grzeszak]
Czy podzielił(a)byś się danymi, żeby usprawnić służbę zdrowia lub poprawić planowanie transportu? Polski Instytut Ekonomiczny zbadał którzy Polacy chcą, a którzy nie chcą dzielić się danymi i od czego może to być uzależnione. Wraz z Jackiem Grzeszakiem z PIE przyglądamy się wynikom i zastanawiamy, czy i jak cokolwiek może się zmienić. Wsparcie: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/
Link do raportu: https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/04/PIE-Raport-Prywatne-dane.pdf
![#49 Dobrze, że przyszedł sceptycyzm. Teraz musimy go opanować. [Michał Boni]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1627148381622-9d345c75fcddc.jpg)
#49 Dobrze, że przyszedł sceptycyzm. Teraz musimy go opanować. [Michał Boni]
W 2013 Mark Zuckerberg odwiedził ministra Michała Boniego. Opinia publiczna przyjęła go jak gwiazdę rocka - na konferencji pytano, czy poczęstował się polskimi paluszkami. Ja też zapytałem o to byłego ministra cyfryzacji - ale dopytałem też, czy to dobrze, że dziś właścicieli BigTechu nie przyjęlibyśmy w Polsce z taką radością? "To dobrze, że przyszła fala sceptycyzmu" - mówi mój rozmówca. Pytanie, jak go utrzymać w ryzach?
![#48 Didi. Czy w imię niezależności Chiny wykończą swoją przedsiębiorczość? [Jakub Jakóbowski]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1626778916191-b13a8064fa9af.jpg)
#48 Didi. Czy w imię niezależności Chiny wykończą swoją przedsiębiorczość? [Jakub Jakóbowski]
Czy na złość Stanom Chiny odmrożą sobie uszy? Chińska administracja cyberprzestrzeni zablokowała rejestrację w aplikacji Didi, najpopularniejszej aplikacji do wzywania przyjazdów w Chinach. Dlaczego? Podobno za wykroczenia związane z prywatnością — ale sama blokada została nałożona zaledwie trzy dni po wejściu Didi na giełdę w USA. Z Jakubem Jakóbowskim z Ośrodka Studiów Wschodnich porozmawialiśmy o tym, czy Chiny chcące uniezależnić się od USA mogą coraz odważniejszymi akcjami zagrozić swojej z trudem zbudowanej wysokotechnologicznej przedsiębiorczości?
![#47 Czy koronawirus uciekł z chińskiego laboratorium? To już nie teoria spiskowa [Andrzej Kohut]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1624728175316-37879f09d8da7.jpg)
#47 Czy koronawirus uciekł z chińskiego laboratorium? To już nie teoria spiskowa [Andrzej Kohut]
Rok temu, kiedy Trump sugerował, że wywołujący pandemię koronawirus mógł pochodzić z chińskiego laboratorium, część środowiska naukowego nazywała takie twierdzenia "groźną teorią spiskową". Dziś jednak nawet Joe Biden twierdzi, że jedna z amerykańskich służb wywiadowyczch uznaje to za najbardziej prawdopodobną hipotezę. Czy dzieje tak zwanej "lab leak theory" są dowodem na polityczną stronniczość naukowców, czy też wręcz przeciwnie - na siłę metody naukowej? Moim gościem jest znany już Słuchaczom Andrzej Kohut z "Po Amerykańsku". Wesprzyjcie nas o tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#46 Hakerski atak na ropociąg, czyli cyber pojedynki USA, Rosji i Chin (Andrzej Kohut, Po Amerykańsku)
Ropociąg zaspokajający połowę zapotrzebowania Wschodniego Wybrzeża na ropę został zhackowany. To demonstracja przed spotkaniem Biden-Putin czy... wypadek przy pracy? Kto bierze górę w hakerskich pojedynkach służb pomiędzy Chinami, USA a Rosją? O tym porozmawialiśmy w znanym już słuchaczom duecie z Andrzejem Kohutem z podcastu "Po Amerykańsku". Serdecznie dziękujemy wspierającym nas przez subskrypcje, oceny na Apple Podcasts i darowizny na portalu https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/. A książka, o której wspominam pod koniec, to "Apocalypse How?" Oliviera Letwina.

#45 Opłata reprograficzna jest przestarzała. Kulturę powinniśmy wspierać inaczej (Bogusław Wieczorek)
Dlaczego płacąc za Spotify czy Netflixa mam jeszcze płacić opłatę na kulturę przy zakupie elektroniki? Opinię publiczną wzburzył postulat aktualizacji opłaty reprograficznej, nazywanej też "podatkiem od smartfonów". Do rozmowy o tym, jak moglibyśmy lepiej wspierać sztukę i kulturę zaprosiłem do rozmowy Bogusława Wieczorka, radcę prawnego zajmującego się prawem własności intelektualnej, członek rady Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

#44 Czy CD Projekt się odrodzi? (Sylwia Czubkowska, Jakub Wątor)
Moi goście poznali szefów CD Projekt najlepiej spośród osób, które... osobiście ich nie znają. Czy dwójka - a może trójka - twórców CDP znajdzie w sobie pomysł na przyszłość giganta branży gier, umiejętności i energię do przeprowadzenia potrzebnej transformacji? Czy można współczuć milionerom oskarżanym o tworzenie warunków pracy opartych o crunch? Wreszcie - czy w obrazie problemów CD Projektu nie widzimy przypadkiem zarówno nas samych, jak i historii Polski w pigułce? Rozmawiam z Sylwią Czubkowską i Jakubem Wątorem, którzy wspólnie z Markiem Szymaniakiem i Matyldą Grodecką stworzyli fascynujący pięcioodcinkowy reportaż o CD Projekcie dla SpidersWeb+. Aha, wesprzeć podcast możecie o tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#43 Pomiędzy techlashem a naiwnością, czyli Polska 2035
Na technologię spada ciągła krytyka: BigTechu, sztucznej inteligencji, "solucjoniozmu". Coraz bardziej obawiam się, że wahadło opinii publicznej za mocno się na tej krytyce skupi, a my pogrążymy się w totalnym potępieniu cyfrowych technologii. Dziś słówko o tym, co zdecyduje o wyglądzie Polski w 2035, oraz o tym, jaki jest pozytywny, a jaki negatywny scenariusz rozwoju naszego kraju. Linki: „Foresight cyfrowy 2035: 12 scenariuszy dla Polski”, Polski Instytut Ekonomiczny; "Zanurzeni w hiperaktywnej zupie" z magazynu Plus Minus; „Jak wydamy ponad 100 miliardów? Ocena projektu KPO”, Klub Jagielloński. A wesprzeć nas można o tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#42 To już jest koniec... Doliny Krzemowej? (Andrzej Kohut)
Media obiega coraz więcej historii o inżynierach i startupowcach opuszczających San Franscisco i Dolinę Krzemową. Czy to już koniec technologicznego pępka świata? Kim był człowiek, który do Doliny przywiózł krzem i dlaczego zrobił to przez przypadek? No i wreszcie - dokąd warto dziś jechać, jeśli naoglądaliście się za dużo serialu "Silicon Valley"? O tym rozmawiam z Andrzejem Kohutem z zaprzyjaźnionego podcastu Po Amerykańsku.
![#41 Spis powszechny: przegapiona szansa na państwo oparte o dane? [Rafał Matyja]](https://d3t3ozftmdmh3i.cloudfront.net/production/podcast_uploaded_episode400/4045160/4045160-1620393976968-c6bdf79c1271b.jpg)
#41 Spis powszechny: przegapiona szansa na państwo oparte o dane? [Rafał Matyja]
Kiedy ostatnio wypełnialiśmy spis powszechny, Facebook był w Polsce jeszcze niszową, hipsterską stronką konkurującą z Naszą Klasą, na której konto mieli wszyscy. Rola danych od tego czasu wzrosła, a spis powszechny pyta o te same informacje, co poprzednio. Czy państwo polskie potrafi wykorzystać dane z korzyścią dla nas wszystkich? Rozmawiam o tym z Rafałem Matyją - autorem książek, politologiem, profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, który administrację obserwuje przynajmniej od czasów rządów Tadeusza Mazowieckiego.

#40 Pandemia wyludni miasta? (Karol Wałachowski, Międzymiastowo)
Publicyści New York Times wieszczą, że pandemia wywoła odpływ pracujących zdalnie do terenów podmiejskich i wsi. Zanieczyszczone, epidemicznie groźne i hałaśliwe miasta czekać może już tylko upadek? W przedmajówkowym odcinku specjalnym rozmawiam z Karolem Wałachowskim z podcastu Międzymiastowo (polecam!). A wesprzeć nas można tutaj: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/

#39 Innowacje w służbie społeczeństwu. "Gospodarka misji" Mariany Mazzucatto
Mariana Mazzucatto w swojej nowej książce pt. „Mission economy” przekonuje nas do zmiany myślenia o roli państwa. Zamiast biernego naprawiacza błędów rynku widzi w administracji współtwórcę nowych rynków, rynków przyczyniających się do znalezienia odpowiedzi na najważniejsze wyzwania stojące przed naszą cywilizacją.
Wszystkim Darczyńcom serdecznie dziękujemy i zachęcam do wsparcia podcastu: https://klubjagiellonski.pl/zbiorka/wesprzyj-nas/