Timm Consultancy voor Jeugdzorgprofessionals

Kindermishandeling door Falsificatie (voorheen Münchhausen bij proxy). Nina Blom, zelf overlever van deze vorm van ernstige kindermishandeling, maakte er de graphic novel ‘Jij gaat dood’ over. 

Wat is kindermishandeling door falsificatie? De definitie is: een ernstige vorm van kindermishandeling waarbij de pleger een ziekte bij het kind kan verzinnen, verergeren of toebrengen, zowel op psychisch, sociaal als lichamelijk vlak. 

Vaak gaat het om een moeder, die om zelf aandacht te krijgen een ziekte projecteert op haar kind. Daarmee zetten ze zichzelf in de picture; ‘kijk mij nu een goede moeder zijn’. Maar ook vaders of andere verzorgers kunnen plegers zijn. 

Nina vertelt dat haar moeder in eerste instantie haar ziekte verzon; buikpijn en een vreemde lichaamshouding. Later gaf haar moeder haar onder andere laxeermiddelen, waardoor ze echt ziek werd. Uiteindelijk is ze gered door een doortastende kinderarts, die daarmee veel verschil heeft gemaakt. 

Met de graphic novel hoopt Nina dat er meer bekendheid komt voor deze vorm van kindermishandeling. Bij kinderrechters, scholen, professionals, huisartsen, het speciaal onderwijs. Maar ook bij omstanders; de buurvrouw, klasgenoten, familie en de kinderen zelf! Zodat mensen iets gaan doen met dat onderbuikgevoel. 

Waar kun jij als professional nu op letten? Wat zijn de kenmerken van kindermishandeling door falsificatie? Waarom voelen kinderen die dit meemaken schuld en schaamte? Wat zijn de gevolgen (tot op latere leeftijd) voor een kind dat dit meemaakt? Luister deze podcast als je antwoord wilt op deze vragen. 

Je denkt dat je op familiebezoek gaat, of lekker op vakantie. Maar dan vertrekt ineens je familie, en jij blijft achter, vaak onder dwang, zonder telefoon of internet en met weinig of geen bewegingsvrijheid. Als je minderjarig bent, mag je soms zelfs niet naar school.

Vorig jaar overkwam het minstens 43 mensen, vertelt Diny Flierman, manager van het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating, in deze podcast. Hierbij ging het zowel om volwassenen, minderjarigen die alleen werden achtergelaten als om volwassenen met kinderen. Naar schatting zijn er jaarlijks zelfs 800 gevallen van huwelijksdwang en achterlating.

Als ouders hun kinderen in het buitenland laten opgroeien, is er natuurlijk niet altijd sprake van achterlating. ‘Want ouders mogen beslissen waar hun kind woont’. Maar dan moet het kind het wel vooraf weten en moeten er goede afspraken zijn over bijvoorbeeld school en contact met de ouders en of ouders hen komen opzoeken in vakanties.

‘Huwelijksdwang is moeilijk te herkennen, aan de buitenkant niet te zien’, zegt Diny. Of er sprake is van huwelijksdwang is niet in een oogopslag duidelijk. De slachtoffers durven vaak niet in gesprek te gaan of om hulp te vragen, want ze zijn bang dat dit toch weer terechtkomt bij de familie.

• Wat zijn de beweegredenen van ouders voor huwelijksdwang of achterlating?
• Wat zijn de signalen?
• En wat kunnen we als hulpverleners doen als we denken signalen te zien. Zowel van huwelijksdwang als van (plannen voor) achterlating?
• Wat moet je niet doen?
• En ook: moeten we in de zomer extra alert zijn?

Je hoort het in deze podcast.

Veel luisterplezier!

De honderdste TIMM Consultancy podcast. Dat vraagt natuurlijk om een speciale aflevering!

De Verklarende Analyse; toen Team050 ermee in aanraking kwam, wilden ze direct weten hoe zo’n analyse in elkaar steekt en wat ze ervan konden leren. Want vooral als de hulp niet ging zoals gepland, wilden ze graag weten of ze dit met een andere analyse hadden kunnen voorkomen. En met de kennis van nu moeten ze concluderen dat dat inderdaad zo is! 

Sinds die eerste kennismaking werken Nienke en Anne en collega’s graag met het 7 factoren model voor het maken van zo’n analyse, want het model is lekker praktisch, goed visueel te maken en het gaat uit van krachten. 

‘Waar we vroeger een vragenlijst hadden tijdens de intake, een soort anamnese, en uitgingen van ‘u vraagt, wij draaien’ als een cliënt of hulpverlener met een vraag bij ons kwam, kiezen we er nu voor om eerst kritisch te analyseren; kunnen wij dit gezin met ons aanbod wel bedienen, maar vooral: is dit wel de hulpvraag die voorop staat? Of is het een symptoom van een bovenliggende hulpvraag?’ 

In deze podcast met Margreet en Summer vertellen Nienke en Anne over de praktische uitvoering en wat het van je vraagt om een verklarende analyse te maken.  Over de voordelen en over het belang van het inzetten van zo’n analyse.  En wat het hen en vooral de jeugdige en zijn gezin heeft opgeleverd.  

‘Elke Verklarende Analyse gaat over goed leren begrijpen van de vraag en het probleem. Ga vertragen en zorg dat je het probleem goed begrijpt en dat je die puzzel met elkaar gaat maken en dan kun je pas bepalen welke oplossing er dan het beste op past. Een veelgemaakte fout in hulpverlening is dat je ogenschijnlijk het probleem snapt, omdat je veel vaker te maken hebt gehad met bijvoorbeeld een jongere met autisme, en denkt; ‘dan kan ik deze trucen toepassen en kan hij weer zelfstandig verder met zijn leven’. Dat is niet het geval want elke vraag, elk mens is uniek.’ 

Luister de podcast om te horen waarom Nienke en Anne zo enthousiast zijn over de Verklarende Analyse! 

Veel luisterplezier!

Als een ouder te horen krijgt dat zijn of haar kind seksueel misbruikt is, kan hij of zij overweldigd raken en overspoeld worden door emoties. Heel logisch natuurlijk, maar het kind heeft de ouder heel hard nodig op zo’n moment.  

Als de ouder beschikbaar is voor het kind en ziet wat het nodig heeft, helpt dat enorm in het verwerkingsproces van het kind. 

Marjolein Vandenbosch vertelt in deze podcast over het onderzoek dat ze samen met Caroline Jonkman, in samenwerking met AMC en GGD en de Academische Werkplaats Kindermishandeling, heeft gedaan naar de reactie van ouders op het ontdekken dat hun kind misbruikt is en wat er nodig is voor een goede verwerking door het kind. En hoe we daarop in kunnen spelen als hulpverleners. 

‘We hadden oorspronkelijk het idee dat het detailniveau heel belangrijk is, of wie het vertelt, of de ernst van het misbruik of hoe het ontdekt wordt, vertelt Marjolein. Maar we ontdekten: ouders zijn vooral zoekende van; hoe komen we hier doorheen, als ouders, met ons kind, als gezin. Waar vind ik hulp. Wat komt er allemaal op ons af de komende tijd. Wel of geen aangifte doen? Hoe ziet dat er dan uit? Wie bepaalt of er wel of geen rechtszaak komt. Het is moeilijk voor ouders om overzicht te krijgen.’ 

Hoe kun je hier als hulpverlener het beste mee omgaan; waar hebben ouders en kinderen behoefte aan? Luister deze podcast zodat je weet wat er nodig is om hen goed te ondersteunen en helpen omgaan met de gevolgen van seksueel misbruik. 

Veel luisterplezier! 

Janny Metz vertelt in deze podcast over stalking. Wat is het, wat zijn de kenmerken, waar komt het door? Wat deze podcast zo boeiend maakt, is hoe Janny diep in de wereld van complexe scheidingen en stalking is gedoken. Ze vertelt over haar eigen onderzoek en hoe ze tot de ontdekking kwam dat wat we complexe scheidingen noemen soms stalking betreft. Maar ook dat er soms nog andere problematiek speelt. 

‘Veel stalkers hebben het idee dat ze recht hebben op van alles’, vertelt Janny, ‘recht op een tweede kans, recht op spullen, recht op geld, of recht op een relatie’.  

Sommige stalkers kun je uitleggen dat het niet zo werkt, anderen gaan maar door met stalken, zelfs als ze geregeld worden opgepakt en een nacht in de cel doorbrengen. 

Wat kun je als hulpverlener of professional doen? Ze vertelt over de signalen van stalking en de mogelijke behandelmethoden. Maar bovenal is het voor professionals belangrijk: 

‘dat je er wel voor openstaat dat dingen gebeuren. Dat het onvoorstelbare waar kan zijn. Als het gaat om intiem terreur dan zijn de verhalen zo verschrikkelijk soms, dat je denkt dit kan niet waar zijn. Die meneer zit zo aardig te doen tegenover me. Die mevrouw lijkt zo veel op mijn moeder. Dat KAN niet. Dat moet je weten, toelaten in je systeem, in je beeld van de mensheid.'

Jezelf steeds bevragen en doorhebben in welke valkuilen je mogelijk trapt. Want je eerste indruk van iemand hoeft niet juist te zijn. Als er stalking speelt, maar ook bij complexe scheidingen, kan de persoon die tegenover je zit heel anders overkomen dan hij of zij werkelijk is. 

Het is belangrijk je bewust te zijn dat wat jouw hoofd je vertelt, met al jouw ervaring en al jouw opleiding en kennis, over je eerste indruk, niet de juiste hoeft te zijn. 

Dat vinden we ongemakkelijk. Dat vraagt wat van hulpverleners en professionals. 

 Luister naar deze boeiende podcast en ontdek hoe je als jeugdprofessional kunt bijdragen aan het begrijpen en aanpakken van complexe scheidingen en stalking. 

Over Janny: Ze is gedragswetenschapper, werkzaam bij Veilig Thuis, en is kartrekker en Aandachtsfunctionaris voor het aandachtsgebied Stalking en Complexe Scheidingen.  

Veel luisterplezier

Hoe is het om als kind mishandeld te worden? En wat is de invloed daarvan later in je leven? Marco Strijker vertelt in deze podcast over zijn ervaringen, naar aanleiding van zijn boek ‘Niemand die omkijkt’.

Marco is totdat hij 8,5 jaar was mishandeld en verwaarloosd door zijn vader. Van zijn jonge jaren heeft hij geen duidelijke herinneringen, maar wel flitsen van situaties waarin hij zijn vader bijvoorbeeld hoort schreeuwen en tieren. Van het stuk vanaf zijn zesde heeft hij wel levendige herinneringen.

Hij vertelt over het effect dat de mishandeling op hem heeft gehad en nog heeft. Zijn coping-stijl is vooral geweest dat hij heel goed kan verbloemen hoe het écht met hem gaat. Dat moest ook wel. Want zijn vader vertelde hem vaak dat hij iedereen die hem lief is zou vermoorden als hij er iets over zou vertellen! Van dit coping-mechanisme heeft hij ook nu nog last.

Luister deze podcast als je wilt weten:

• wat de mensen in zijn omgeving hadden kunnen doen
• wat hulpverleners hadden kunnen vragen
• hoe jeugdzorg-medewerkers hem een veilig gevoel hadden kunnen geven
• welke tips Marco heeft voor meer bewustwording over kindermishandeling
• wat de invloed ervan nog steeds is op zijn leven op dit moment

Maar het belangrijkste; dat het enorm had kunnen helpen als iedere organisatie niet alleen naar de eigen informatie had gekeken en dat als op zichzelf staand had beoordeeld, maar ook informatie had uitgewisseld. Dan hadden ze niet anders kunnen concluderen dan dat het zo niet kon!

Wat zijn de voordelen van een onderzoeks- of netwerkberaad bij de Raad voor de Kinderbescherming? Daarover ging Margreet in gesprek met Tessa.  

‘Eigenlijk is het onderzoeksberaad een interventie: Je brengt ouders aan tafel, gezamenlijk met de belangrijkste personen rondom het kind: zowel het informele netwerk als het professionele. Dus op die manier creëren we een tafel met allemaal mensen die stukjes zicht hebben op het kind, maar die ook iets kunnen betekenen in een mogelijke oplossingsrichting voor dat waar we met elkaar zorgen over hebben.’ 

Tessa vertelt over de voordelen die het netwerkberaad biedt boven individuele gesprekken.  

‘De pareltjes van dit werk zijn voor mij de ouders die een andere keuze maken en trauma niet meer toestaan, zodat hun kind niet meer getraumatiseerd blijft’

Kees wordt in zijn werk vaak geconfronteerd met ouders die minder beschikbaar zijn voor hun kinderen, door wat ze hebben meegemaakt, bijvoorbeeld doordat ze hebben moeten vluchten of oorlog hebben meegemaakt:

‘Die zijn zo weggeblazen in het vertrouwen in andere mensen. Dat ze dan uiteindelijk hun kracht weer gaan voelen, in plaats van in de war zijn over wat hen allemaal is overkomen, dat is de kunst.’

Kees Toet vertelt in deze podcast over trauma en systemisch werken. Hoe spelen trauma’s van ouders door in het leven van hun kinderen? Wat hebben ze nodig van jou als hulpverlener om duurzaam dat trauma (in het systeem) te kunnen oplossen.

Maar ook; hoe zorg je ervoor dat je als hulpverlener genoeg energie houdt om dit soms zware werk te blijven doen? En: hoe zorg je ervoor dat je blinde vlekken niet groeien en je het totale plaatje niet uit het oog verliest. Hoe kan ieder zijn eigen stukje oppakken, zodat we met elkaar weer beweging krijgen, energie krijgen en de hoop dat we wel heel veel kunnen betekenen.

Veel luisterplezier!

Wat is economisch geweld en hoe kunnen we dat als professionals herkennen? Welke vormen zijn er en welke patronen zien we daarin. Margreet praat in deze podcast opnieuw met Sietske Dijkstra, deze keer over een specifieke vorm van coercive control, namelijk financieel misbruik oftewel economisch geweld. 

Financieel misbruik laat zich op drie verschillende manieren zien:  

De eerste lijn is intimideren en controleren; ‘ik weet precies wat er op onze rekening staat en jij moet alle uitgaven echt verantwoorden’, of ‘je mag niet zomaar iets uitgeven’.  

De tweede lijn is saboteren; een 13-jarig kind dat bij zijn vader woont zegt bijvoorbeeld tegen zijn moeder; ‘ik wil alleen maar meer contact met je als jij nu het kindgebonden budget overmaakt’. Hier is duidelijk dat het kind is gebriefd door de ene ouder om dit te zeggen. 

De derde lijn is exploiteren: ‘iemand wordt eigenlijk gezien als een ding om geld binnen te brengen’. 

In deze podcast geeft Sietske voorbeelden waar we als professionals alert op zouden moeten zijn, zodat we economisch geweld en daarmee deze vorm van intieme terreur beter in zicht krijgen. Want het is zo belangrijk dat je weet hebt van wat er allemaal kan spelen en dat je in staat bent om daar vragen over te stellen, dat je de rode vlaggen hoort en ziet.  

Ben je benieuwd hoe je deze vormen van economisch geweld kunt herkennen? Hoeveel breder dit thema is dan de klassiekere vormen, waarbij sprake is van schulden door bijvoorbeeld verslavingsgedrag? En in welke uitspraken van kinderen je deze vorm van intiem geweld herkent? 

Luister dan zeker naar deze podcast! 

Als een kind abrupt bij de ouders wordt weggehaald is dat traumatisch voor een kind.

Gezinshuisouders Hettie Aardema en Rene Timmer hebben de overtuiging dat je de hechting tussen ouder en kind moet behouden en versterken en dat kan het beste als je samen normale dagelijkse dingen doet, in plaats van alleen een kopje thee te drinken.

‘Het systeem van een kind versterken met als doel terugkeer naar huis’, is de visie in gezinshuis De Schaapstreek. Uitgangspunt is daarbij altijd hechting en ‘het eren en in stand houden van papa en mama’.

De regie en de keuze moet weer bij de ouders terechtkomen. Ouders hebben vaak het gevoel dat die regie hen is ontnomen; het kind is weggenomen, dus ze hebben iets niet goed gedaan, het is hen overkomen en dat geeft veel onzekerheid. Bouwen aan dat vertrouwen en contact tussen ouder en kind is dan heel belangrijk.

Soms denken professionals dat het beter is niet te veel contact tussen ouders en kinderen toe te staan, omdat veel contact zorgt voor onrust. Maar is dat waar?

Hoe Hettie en Rene hier tegenaan kijken én ernaar toewerken om dat vertrouwen weer te herstellen hoor je in deze podcast.

Ze vertellen onder andere over:

• systemisch werken
• goed genoeg ouderschap
• familiebegeleiding
• yucel-methode
• hoe je gebruik maakt van het netwerk, ook als er weinig netwerk lijkt te zijn
• wat een uithuisplaatsing doet met een kind
• rust brengen in het systeem
• voorleven
• belang van een rustig brein
• en wat dit allemaal met jou doet als professional

We moeten niet te bang zijn voor trauma volgens Ybe Casteleyn

‘Je kan zélf veel aan je trauma doen, je kunt zelf heling vinden zonder therapeut’

Waarom zijn we zo bang om het erover te hebben?

Trauma lijkt zo groot. Het is net zoiets als rouw, men durft er niet naar te vragen. Bang dat er iets getriggerd wordt, er herbelevingen zullen zijn en mensen gehertraumatiseerd raken.

Volgens Ybe hoeven we ons daar niet zoveel zorgen om te maken. Het kan gebeuren dat iemand een herbeleving krijgt als je naar een trauma vraagt, maar die hebben daar dan sowieso wel last van.

Door er juist wél over te praten geef je erkenning. En die erkenning, zowel van de ander maar vooral van onszelf is zo belangrijk. Je mag mildheid hebben naar jezelf toe.

Ook boosheid is vrijwel altijd nodig om door trauma heen te komen. Het is een emotie die we moeilijk vinden, maar die zo belangrijk is om de ‘sense of self’ weer terug te kunnen vinden.

‘Boosheid is het begin van assertiviteit’

Luister deze podcast helemaal als je benieuwd bent naar antwoorden op de volgende vragen:

✅ Hoe ziet het proces van trauma onder ogen zien eruit?

✅ Hoe pak je dat aan, het zelf helen van trauma? (met een aantal oefeningen)

✅ Word je niet heel verdrietig als je bezig gaat met dat trauma?

✅ Als je het trauma dan hebt geanalyseerd, hoe transformeer je het dan (of hoe help je iemand dit te doen?)

✅ Waarom het belangrijk is dat als ouders trauma hebben ze daarmee ook aan de slag gaan (naast hulp aan een kind)

✅ Of er contra-indicaties zijn voor het (zelf) aan de slag gaan met trauma?

In de podcast van vandaag zoomen Tessa Reedijk en Margreet Timmer in op de seksuele ontwikkeling van kinderen.

Gendersensitief werken; in deze podcast verkennen Marleen en Margreet hoe gender een rol speelt bij het ontstaan of voortduren van huiselijk geweld. Hoe kunnen we in de hulpverlening daar bewust van zijn en vragen over stellen om ook deze kant te belichten en mee te nemen in de aanpak?

Gendersensitief zijn = aandacht hebben voor verschil tussen man/vrouw zijn, zowel biologisch als ook in culturele en sociale rollen en wat zie ik daarvan terug in de gezinnen die ik begeleid.

Wat kunnen we als professionals leren van iemand die zelf in zijn jeugd uit huis is geplaatst en te maken heeft gehad met verschillende organisaties? Niet met een beschuldigende vinger, maar vanuit het vertrouwen dat de intentie altijd is dat de professional goed voor het kind wil zorgen.

Friso kwam door omstandigheden terecht in verschillende instellingen, waar hij zich moest aanpassen aan ‘het systeem’. Meegaan in hun idee wat goed voor hem was. Hij kwam terecht in het keurslijf van een organisatie dat hem niet paste. Tot hij Alex ontmoette, die het gezinshuis had waar hij uiteindelijk ging wonen. Alex sloot aan bij zijn behoeftes. Zijn liefde voor muziek, pianospelen, bewegen. Friso kende zichzelf nog niet goed en doordat Alex woorden gaf aan wat hij deed en aansloot bij zijn behoeftes, leerde Friso zichzelf beter kennen.

Doel of middel

Natuurlijk zijn die systemen er vanuit goede bedoelingen; structuur is misschien nodig om je veilig te voelen. Maar het is wel belangrijk dat we kijken naar het resultaat en de uitwerking van al die mooie dingen die we bedenken. Het gevaar is dat we het hanteren van protocollen, het evidence-based werken en de richtlijnen van de organisatie najagen als doel, maar dat zijn alleen maar de middelen om goed voor mensen te kunnen zorgen. Het moet niet het doel op zich worden.

Wat heeft een jongere echt nodig

In deze podcast vertelt Friso wat een jongere volgens hem echt nodig heeft en hoe we daar als professional op in kunnen spelen.

Over hoe belangrijk het is voor een professional om weer terug te komen bij de reden waarom hij dit werk is gaan doen, wat hij belangrijk vindt en welke waarden hij meeneemt. Hoe we zouden moeten kijken naar het laten groeien van een jongere, in plaats van naar het herstellen van wat ‘stuk’ zou zijn.

Want, zegt Friso: ‘het is onze taak als professionals jongeren te verstevigen in wie ze zijn, hun wortels te verstevigen zodat ze zichzelf kunnen blijven in deze samenleving’

Een boeiend gesprek van Friso en Margreet over hoe we een ander perspectief kunnen krijgen op het belangrijke werk dat we doen en hoe woorden ertoe doen. Want de invloed van begeleiders op jongeren is enorm!

Podcast Week tegen kindermishandeling - Praat met elkaar

Er is nog veel schroom, angst en onzekerheid om kindermishandeling en huiselijk geweld bespreekbaar te maken. Juist daarom is het zo belangrijk om het onderwerp een plek aan tafel te geven.

Impact
Hoe vaak je ook situaties tegenkomt waar sprake is van geweld of verwaarlozing, de impact die het op je heeft moet je niet onderschatten. Daar mag het ook over gaan in het gesprek met collega's. Want als je het expliciet maakt, komt het ook dichterbij. Er is een verschil tussen ‘er is daar sprake van huiselijk geweld’ en ‘Pietje van 3 woont thuis bij papa en mama, waarbij er regelmatig het glas uit de ramen gegooid wordt en er gescholden wordt terwijl hij in de box zit’.

Reflectie
Soms kun je na een gesprek terug op de fiets denken ‘is dit echt gebeurd, heb ik dit goed gehoord, was dit nu een onthulling’?
Onderzoek wat het met jou doet en wat je eerste reactie is. Wat is je eerste
impuls? Schiet je in de actie of vertraag of verlam je?
Het is belangrijk dit te delen met je collega’s.

Rol van de aandachtsfunctionaris
De aandachtsfunctionaris heeft ook een belangrijke rol als het gaat om het praten over mishandeling en verwaarlozing. Om de drempels te verlagen en het onderwerp de plek te geven die het verdient.

Hoe dan?
Hoe dan is een vraag die dan vaak gesteld wordt.
In iedere casus is het goed om in je achterhoofd te houden: ‘zou het kunnen zijn’?
De overweging als je problematisch gedrag van een kind ziet; zou het kind een ‘kanarie in de kolenmijn’ kunnen zijn van een ingewikkelde thuissituatie?

Dat is een persoonlijke basishouding, maar ook iets dat in het teamoverleg een plek mag krijgen. Het met elkaar kijken hoe je dit thema op de agenda houdt is daarbij ook van belang.

Gebruik (als aandachtfunctionaris) deze week tegen kindermishandeling
bijvoorbeeld om ruimte te maken om het er met elkaar op de werkvloer over te hebben!

Wat is er nog meer nodig?
Noem het beestje bij zijn naam. Vaak staat er een grote roze olifant in de kamer en blijven we eromheen draaien. Houd het niet abstract; zeg wat je bedoelt! Vaak zijn we bang iemand vals te beschuldigen; benoem dat dan ook. Want het is er toch al.

Summer en Margreet geven goede en belangrijke tips om dit onderwerp op de agenda te zetten en te houden! Want nu, in deze week, is het een belangrijk thema, maar hoe blijven we er altijd aandacht aan besteden?

De oproep die ze daarom doen is: ‘doe jij mee?!’

Beluister deze podcast, zodat je weet hoe je het bespreken van
kindermishandeling een (blijvende!) plek aan tafel kunt geven.

Margreet Timmer en Summer Koster over het thema van de Week tegen
kindermishandeling; praat met elkaar

Veel luisterplezier!

Diane Ruthgeerts is deze week te gast in de podcast, met als onderwerp Narcisme.

‘Narcisme is zo een complex begrip. En stilaan - en ik vind dat zorgwekkend - is het een modewoord, om niet te zeggen soms een scheldwoord. Eigenlijk is dat zorgwekkend, omdat daardoor de ernst van een narcistische stoornis buiten beeld dreigt te blijven. Dus je hebt heel veel narcistische kenmerken, iedereen vindt die terug in checklijsten, maar ik ben nogal geneigd om het te hebben over de narcistische dynamiek wat nog niet een stoornis is. En de narcistische dynamiek kijkt ook naar wat iemand niet toont met zijn gedrag. Checklijsten zijn allemaal gedragskenmerken.

Maar de essentie van narcisme is wat iemand niet toont, wat iemand met zijn gedrag probeert te verbergen en dat is een instabiele basis, een innerlijke gesteldheid van onzekerheid, van schaamte, van angst, van minderwaardigheid zelfs. Van een onvermogen om langdurig intieme relaties aan te gaan en een gebrek aan vitaliteit. En naar buiten, als een narcistische paradox, komen die charmant, solide enzo over. Dus nietsvermoedende hulpverleners kunnen het niet gemakkelijk zien.’

Diane geeft in deze podcast uitleg over de cirkel van de narcistische dynamiek, maar ook over het patroon met de andere persoon met wie de narcist een relatie heeft. Hoe werkt dat proces? En wat doet het met kinderen, die een ouder hebben met narcisme? Hoe kun je die helpen?

Waarom doet iemand met narcistische kenmerken dit, wat levert het voor hem of haar op? En nog belangrijker, hoe herken je als hulpverlener dat er narcistische dynamieken spelen. Hoe laat je je als professional niet beetnemen in manipulaties van iemand met narcisme? Waar moet je op letten in gesprekken met cliënten? En hoe help je vervolgens de slachtoffers op een goede manier?

Luister het in dit zeer boeiende gesprek van Margreet Timmer met Diane Ruthgeerts.

Deelnemers vinden het vaak spannend om in een training te werken met een acteur. In deze podcast legt Siyes van der Ploeg, trainingsacteur, uit dat het niet eng is, maar juist leuk! Want de trainingsacteur is als het ware de brug tussen dat wat je (net) geleerd hebt in de training en de werkelijkheid. Je kunt veilig oefenen, experimenteren en dingen uitproberen, zodat je wéét wat je wel en niet met je cliënten wilt gaan toepassen.

‘Toen ik naar de huisarts stapte met mijn hulpvraag, zei deze ‘dit is een noodsituatie’. Het was echter het begin van een enorm lange reeks toenemend verbaal en uiteindelijk ook fysiek geweld. Tot die tijd had ik gedacht dat ik gelukkig was in mijn relatie.’

Karien vertelt in deze podcast over haar proces van bewustwording in haar huwelijk en tijdens haar moeizame vechtscheiding, zoals ze dat beschreven heeft in haar boek ‘Ik dacht dat ik gelukkig was; narcisme, uithuisplaatsing en een vechtscheiding in een gezin met negen kinderen’.

Geweldloze communicatie en (het leren voelen van) empathie hebben haar geholpen om bij haar eigen kern te komen. Om te leren voelen; ik heb de vrijheid om te kiezen. Ik ben oké. Om ook de ander de ruimte en de tijd te geven om te zijn wie hij is. Dat geeft bevrijding!

Als je meer wilt weten over geweldloze communicatie en over het inzetten van empathie. Hoe dat helpt om de behoefte achter bepaald gedrag te leren zien. Hoe dat heel helpend kan zijn in conflictsituaties. Hoe je beter kunt leren communiceren en hoe je geweldloze communicatie kunt inzetten in je werk als professional bij conflictsituaties, met een aantal fijne directe tips, luister dan zeker deze podcast!

Over Karien: Zij is auteur van het boek: ‘Ik dacht dat ik gelukkig was; Narcisme, uithuisplaatsing en een vechtscheiding in een gezin met negen kinderen’. In dit boek vertelt ze openhartig over haar bewustwordingsproces, nadat ze buitenshuis is gaan werken en merkt dat de relatie met haar man niet gezond is. Op het moment dat ze voor zichzelf gaat staan, is dat het begin van toenemend verbaal en fysiek geweld. Ze deelt over haar worstelingen, hoe een aaneenschakeling van hulpverleners de problemen niet beter maar eerder slechter maken en hoe ze alle tegenslagen en ellende weet te overwinnen met behulp van bewustwording, het doorzien van patronen en door gebruik te maken van geweldloze communicatie.

Karien is deze zomer afgestudeerd voor de opleiding tot trainer persoonlijke ontwikkeling verbindende communicatie. Daarnaast heeft ze nog een baan bij een boekhoudbedrijf en woont ze samen met 5 zoons en een hond; de rest van haar 9 kinderen woont op zichzelf

Monique heeft het boek ‘Emotioneel gevangen – over ouderverstoting’ geschreven voor ouders en kinderen in scheidingssituaties. Naast een deel van haar privé verhaal, bevat het boek ook de ervaringsverhalen van anderen. Vaders en moeders, maar ook volwassenen die als kind hier mee te maken hebben gehad.

Het proces van ouderverstoting doorloopt verschillende fases. Een van de eerste signalen die je op kunt pikken bij kinderen dat er iets dergelijks speelt is bijvoorbeeld de terughoudendheid om naar de andere ouder toe te gaan. Dit kan gepaard gaan met opmerkingen als: ‘Ik vind het eten daar niet lekker’ of ‘Ik verveel me daar zo’. Dit soort signalen zijn natuurlijk nog vaag en worden hierdoor vaak ook nog niet herkend.”

Monique benoemt meerdere malen in deze podcast, het belang van goed getrainde en opgeleide professionals. Die in staat zijn om vroegtijdig signalen en patronen te herkennen en te kunnen doorzien.

• Vraag altijd door en school je ook in gesprekstechnieken met kinderen
• Ontwikkel vaardigheden op het gebeid van omgaan met complexe scheidingen
• Weet welke signalen ouderverstoting met zich mee brengt.
• Kennis over een goede risicotaxatie en het opstellen van veiligheidsplannen is belangrijk
• Wees altijd nieuwsgierig naar achtergronden beide kanten van een verhaal

Verder in deze podcast: Welke typen ouders zijn er? En welke tips zijn er voor professionals?

Over Monique en haar boek

“Ik ben me in ouderverstoting gaan verdiepen toen ik daar in mijn directe omgeving mee te maken kreeg. Jarenlang was ik getuige van het vervreemdingsproces tussen mijn toenmalige partner en zijn destijds nog jonge kinderen. Onze ervaringen deelde ik door het schrijven en publiceren van artikelen en blogs. Daardoor werd ik steeds vaker benaderd om mee te kijken en te adviseren in casussen waar twijfel was of er sprake was van ouderverstoting.

Mijn baan als marketingcommunicatie adviseur gaf ik een paar jaar geleden op. Sindsdien zet ik me in om het maatschappelijke probleem ouderverstoting en daaraan gerelateerde thema’s breed onder de aandacht brengen.”

Een podcast vanuit een invalshoek die we nog niet vaak voorbij hebben zien komen. Jan Pieter Meijer is crisisspecialist bij de Spoedeisende Jeugdzorg in Gelderland.

“Crisis gaat vaak over hoe je iets ervaart, of een bepaalde emotie, op dát moment. Een helder perspectief ontbreekt. Dit kan zijn voor een ouder, kind of voor een professional. ‘Wat moet ik nu? Ik weet niet wat ik moet doen!’ Dat kun je een crisis noemen.”

Een voorbeeld: De ene ouder overlijdt en de andere ouder is opgenomen in de verslavingszorg, dat zou je best een crisis kunnen noemen. Terwijl een ander kan zeggen, het kind heeft een fijn plekje bij opa en oma, er is nu geen haast bij. Is het dan nog steeds een crisissituatie?

Mensen legitimeren vaak hun handelen door een situatie te duiden als een crisis of als complex. Daar schuilt naar mijn idee het gevaar in van te snel handelen. Een beslissing willen nemen op basis van een gevoel van urgentie. Ik wil altijd eerst zelf begrijpen. Eerst zelf naar de mensen toe. Wat is volgens de persoon de crisis?

Ook als mensen bellen met de vraag: ‘Wanneer komen jullie dan? Is het spoed genoeg voor jullie?’ Dan is mijn antwoord: ‘Blijkbaar ervaren jullie het als crisis en ik ga proberen jullie daarbij te ondersteunen.’

Dat een crisis ook een kans kan zijn legt Jan Pieter heel helder uit. Je weet niet altijd van te voren welke kansen er zijn of zich voordoen. Dat weet je pas als je er bent geweest, als je in gesprek bent geweest en als je van alle kanten zoveel mogelijk informatie hebt verzameld. Maar als je er vanuit gaat dat een crisis kansen biedt, vanuit je eigen professionele grondhouding, dan sta je daar automatisch voor open en ga je de kansen ook zien.

Het zijn niet altijd de grote interventies die het verschil maken, vaak zijn het juist de kleine dingen die het doen. Elke situatie, hoe heftig ook, levert iets nieuws op, nieuwe inzichten, doorbraken, inzien dat het toelaten van hulpverlening het beste is, het nader tot elkaar komen van families, het uitspreken van zaken die nog niet uitgesproken waren. Een crisis laat vaak zien wat er niet werkt. Samen gaan we ontdekken wat de behoefte nou eigenlijk is en wat er wél gaat werken om daarin te voorzien.

• Werken bij de crisisdienst? Welke eigenschappen moet je dan in huis hebben?
• Zinvolle voorbeelden van crisissituaties
• Waardevolle casuïstiek en interventies uit de praktijk van Jan Pieter

Over Jan Pieter

Bijna iedere ouder kent het consultatiebureau wel. De meeste ouders vinden het fijn om te weten of hun kindje zich goed ontwikkeld. Hoe gaan deze consulten als er zorgen zijn of problemen binnen het gezin?

“Wij zien meer dan 90 procent van de gezinnen. We hebben dan ook een belangrijke preventieve taak. Tijdens de zwangerschap maken we al kennis. Het is voor ons belangrijk om tijdig te signaleren en hulp in te zetten. Hierdoor hopen we grotere problemen te voorkomen.”

Naast de regulieren controles, meten, wegen en inentingen, biedt het JGZ Kennemerland ook een breed scala aan kortdurende hulpverleningstrajecten.

Evelien benoemt een aantal vormen van begeleiding die zij bieden:

- Begeleiding tijdens de zwangerschap

- Cursus Stevig ouderschap

- Thuisbegeleiding

- Baby massage

- Begeleiding door een lactatiekundige met veel verstand van borstvoeding

- Orthopedagogen voor als er vragen zijn rondom de opvoeding

“Deze hulp kan heel snel worden opgestart, vaak binnen een week. Daarnaast is het gratis toegankelijk en is er geen wachtlijst. Er wordt ook geen dossier opgemaakt als ouders bijvoorbeeld de cursus Stevig Ouderschap volgen. Hierdoor is de hulp die we bieden heel laagdrempelig en wordt er ook goed gebruik van gemaakt.”

Ester Wijnen is leiderschapscoach, spreker en organisatieadviseur en daarnaast auteur van de autobiografie Jij bent het probleem – Mijn leven met partnergeweld.

In deze podcast vertelt Ester over haar eigen ervaringen en de ervaringen van lotgenoten. Voor Ester is het belangrijk dat het beeld over huiselijk geweld verandert en dat we ons er van bewust worden dat geweld ook voorkomt bij hoger opgeleide gezinnen met tweeverdieners.

“Als ik de voordeur uit stap ben ik succesvol in werk en sport, als ik de voordeur weer binnenkom ben ik bang voor mijn eigen man.”

Het naar buiten brengen van haar verhaal in o.a. haar boek ‘Jij bent het probleem – Mijn leven met partnergeweld,’ biedt lotgenoten veel herkenning en steun. Daarbij biedt het professionals ook inzicht en perspectief hoe het nou echt werkt van binnenuit.

“Ik heb niet alleen stem te geven aan mijn eigen verhaal, maar ook aan het universele verhaal van alle anderen.”

De schuld- en schaamtegevoelens hebben een grote rol gespeeld bij Ester. Hierdoor ontkende zij een tijdlang de situatie waar ze in zit, ‘zo wil je niet zijn’. Een ander dilemma was voor haar of ze ooit aan haar kinderen zou kunnen vertellen hoe het leven met hun vader was. Ester heeft er bewust voor gekozen om pas naar buiten te treden met haar verhaal toen haar kinderen volwassen waren.

“Ook na de scheiding ging het mentale geweld verder. De patronen veranderden eigenlijk niet. Controle drang en machtsongelijkheid waren er nog steeds.”

Waaraan je intieme terreur zou kunnen herkennen

- Je relatie is een roller-coaster, uitstappen lijkt geen optie.

- Het steeds meer negeren van je eigen intuïtie. ‘Je hebt het fout’, wordt er telkens tegen je gezegd.

- Jaloezie en beschermingsdrang vanuit de partner/pleger.

- ‘Zoals jij doet is niet normaal!’ je wordt naar beneden gehaald. Hierdoor ontstaat twijfel ‘misschien ben ik ook wel niet normaal?’

- Het is niet allemaal slecht en naar. Je hebt samen ook een droom, een verlangen, dat blijft. Hierdoor voelt het leven als een mind-fuck waarin je vast komt te zitten.

- Steeds weer op je tenen lopen, dag in, dag uit. Het kost heel veel energie.

- Door de machtsongelijkheid die er is, vervagen je eigen grenzen langzaamaan.

- Je zit vast in de waan van de dag, je kunt er niet uitstappen, je kinderen, je huishouden ,je werk, alles gaat door. Je kunt jezelf niet toestaan om kwetsbaar te zijn.

- Verpulvering, het legt je lam.

“Wat je ook probeert het lukt niet om de escalatie te voorkomen. Wanneer je probeert te de-escaleren door je terug te trekken, gaat het helemaal mis. Dan doe je het ook weer fout en wordt dat je vervolgens weer voor de voeten gegooid. Laat staan als je besluit om grenzen aan te geven of je mening te geven. Geen enkele strategie lijkt te werken. De weg van de minste weerstand, gewilligheid, lijkt dan soms de enige uitweg nog. Een overlevingsstrategie voor mijn leven met partnergeweld.”

Vechtscheiding of partnergeweld?

Eenzijdig partnergeweld wordt nog lang niet altijd (h)erkent. Hier ligt een opdracht voor professionals om na te denken over hun eigen visie op huiselijk geweld. Het is nodig dat we zien dat dit overal is. Laat je niet te snel afschepen, vraag door en kijk verder, wat zegt je gevoel? Je moet ook jezelf goed kennen als professional. Welke beelden heb ik zelf eigenlijk bewust of onbewust meegekregen vanuit mijn eigen socialisatie? Hoe kijk ik naar geweld? Wie overkomt dat?

Een gesprek over dat wat is er nodig is om professionals te behouden in de jeugdhulp en jeugdzorg.

We hebben allemaal te maken met protocollen en regels. Regels worden gemaakt om richting te geven en kaders te stellen maar het is niet zo dat we er niet vanaf mogen wijken. Je mag jezelf steeds afvragen op de regels dienen zijn voor jou en de andere of vraagt de situatie erom dat je afwijkt van de regels?

Om dat te doen is veel zelfonderzoek nodig. Daarvoor is het bijvoorbeeld nodig om jezelf de volgende vragen te stellen;

❓ Wat vind ik nu zelf?

❓ Waar kom ik vandaan? Welke gebeurtenissen en personen hebben mij gevormd? En welke overtuigingen komen daaruit voort?

❓ Wat heb ik nodig om te veranderen en welke mogelijkheden en moeilijkheden spelen daarin een rol?

❓ Wat past bij mij en in welke mate speelt de mening van andere door ik wat ik doe en denk?

❓ Welke verwachtingen hebben anderen? En wat vind ik daarvan? Wat is de impact daarvan op mij?

Pas als je dit zelfonderzoek hebt gedaan kun je ook met de andere in gesprek om te kijken wat zij nodig hebben om te veranderen. Dan ben je in staat om echt verbinding te maken. Sta daarbij ook stil bij wat je voelt. We zijn van nature geneigd om rotgevoelens weg te stoppen, die willen we niet onder ogen zien. En toch is het wel belangrijk om te doen!

Mireille gaat in haar werk uit van deze mooie uitspraak;

‘𝑫𝒆 𝒎𝒆𝒆𝒔𝒕𝒆 𝒎𝒆𝒏𝒔𝒆𝒏 𝒅𝒆𝒖𝒈𝒆𝒏’ 𝒗𝒂𝒏 𝑹𝒖𝒕𝒈𝒆𝒓 𝑩𝒓𝒆𝒈𝒎𝒂𝒏

Mensen die in de jeugdhulp werken lijken altijd meer geneigd te zijn om vooral goed voor anderen te zorgen en zorgen minder goed voor zichzelf. Ze werken hard en nemen weinig tijd voor eigen ontwikkeling en reflectie, grenzen stellen, ruimte voor jezelf nemen.

Mireille neemt ook deel aan de arbeidsmarkttafel jeugd. Jeugdhulp alles in het werk. Hierbinnen zijn een aantal zeer waardevolle tools ontwikkeld die voortkomen uit het onderzoek dat gedaan is.

Wil je hiermee over weten dan vind je hieronder de linkjes naar de documenten en de website:

Soms krijg je te maken met een kwetsbaar gezin dat veel heeft meegemaakt en waarbij regelmatig de vraag wordt gesteld of er nog wel sprake is van goed genoeg opvoederschap. Of de kinderen wel de (fysieke)zorg, begeleiding en aandacht krijgen die ze nodig hebben om zich te ontwikkelen.

De veertien condities van goed genoeg ouderschap helpen je dan om dit te onderzoeken. Want waarin zit je twijfel? En wat zeggen de condities daarover? Je bespreekt de condities met je collega’s en natuurlijk ook met de opvoeders. Het is een mooie kapstok om het gesprek met elkaar aan te gaan.

In deze podcast noemt Summer een aantal mooie voorbeelden van situaties waarin je kunt twijfel over goed genoeg. In het werk maar ook over haar eigen kwetsbaarheid als opvoeder.

Als opvoeder heb je te maken met de ontwikkeltaken van je kind, je eigen opvoedvaardigheden maar ook met de verwachtingen die ‘de maatschappij’ heeft over de opvoeding van kinderen.

Gelukkig hebben we verschillende tools die je kunt gebruiken om een goede, systemische analyse te maken maar ook om planmatig aan het werk te gaan.

Over Summer

Summer is pedagoog en een van de initiatiefnemers van Sociaal domein online. Ze heeft de wens om het verschil te maken voor professionals binnen het Sociaal Domein werken. En wil dit bereiken door in verbinding met anderen en als changemakers en lawaaimakers een positief geluid te laten horen. Het doel is meer werkgeluk binnen het sociaal domein.

Inspirerende verhalen voor hulpverleners, hoe je het verschil kunt maken.

Deze verhalen worden verteld door Paulien Bom in het boek ‘Als het misgaat thuis. Verhalen van ouders’, dat ze samen met Herman Baartman schreef. In deze podcast vertelt ze openhartig en boeiend over hoe het boek en de verhalen tot stand gekomen zijn.

“Ik had de tijd als bondgenoot, dat hebben mensen die in de jeugdzorg werken niet. Ik had ook geen (machts)positie, ik hoefde alleen maar te luisteren.”

Een boek over kindermishandeling verteld vanuit het perspectief van de ouders, dat was er nog niet. Paulien, Herman en anderen hebben er lang en goed over nagedacht wat de titel van het boek zou moeten zijn. Moest het woord kindermishandeling nou wel of niet in de titel? Conclusie: In de realiteit van een ouder is het zo dat er gewoon dingen misgaan of foutlopen. Zo is het boek aan zijn titel gekomen, ‘Als het misgaat thuis. Verhalen van ouders.’

Daarna was het moment daar om te bedenken welke ouders geïnterviewd zouden worden. Ze kregen hierbij hulp van hulpverleners, gezinsvoogden en zelfs tolken.

“Naar aanleiding van een documentaire op tv over vaders die slachtoffer zijn geworden van huiselijk geweld, heb ik de documentairemaakster benaderd. Zij heeft ook nog bemiddeld in een tweetal contacten voor het boek.”

Tijdens de verhalen die Paulien hoorde vielen haar overeenkomsten op. Vaak waren ouders zo blij dat ze hun verhaal mochten vertellen. Dat er niet alleen gevraagd werd wat er nou misging. Veel ouders vertelden uit eigen beweging over hun eigen jeugd en wat er wel lukte. Ze grepen hun eigen trauma’s niet aan als excuus, maar wel als essentieel onderdeel van het hele verhaal.

Een andere overeenkomst in de verhalen is dat er in alle gevallen sprake is van ingrijpen van buitenaf, uithuisplaatsing van kinderen. Ook al ben je dan geen opvoeder meer, je bent en je blijft wel ouder. Juist dat waren wel heel schrijnende situaties

“Zie ons en hoor ons als ouders!”

Waardevol is het verhaal waarin een hulpverlener echt het verschil heeft gemaakt. Door een ouder wél te zien en het ouderschap wel te legitimeren. Om steun te bieden in het rouwproces, nadat je kinderen uithuisgeplaatst zijn. Mildheid en moed zijn eigenschappen die iedere hulpverlener zou moeten hebben.

Paulien benoemt in de podcast ook nieuwe vormen van ouderschap en hoe we daarvoor open kunnen staan. Ze benoemt ook een opvallende overeenkomst tussen ouders en hulpverleners.

De verhalen, zowel in het boek als in deze podcast, zijn boeiend en waardevol voor iedere hulpverlener die bij gezinnen komen waar het thuis misgaat.

Over Paulien Bom

Al aan het einde van de jaren 80 is het onderwerp seksueel misbruik op Anneke haar pad gekomen. Zij was toen werkzaam als staflid bij de Stichting Jeugd en Gezin (huidige jeugdbescherming).

“Een aantal maatschappelijk werksters die ik begeleide kwamen toentertijd bij mij met een vraag over tienermeiden. Zij waren van huis weggelopen doordat ze thuis seksueel misbruikt werden. Daar had ik toen nog weinig verstand van, ik wist het niet.”

Wel zag Anneke dat dit een groot probleem werd en ze wilde zich er graag verder in verdiepen. Ze zijn op eenvoudige wijze met drie vrouwen begonnen om met kinderen te praten over seksueel misbruik.

“Het waren in die tijd ook vooral de tienermeiden die met deze verhalen naar buiten kwamen. Alleen gaven deze meiden aan dat het misbruik al op veel jongere leeftijd was begonnen. Ik vroeg me af hoe kom ik dichterbij hele jonge kinderen, zodat ze veiliggesteld kunnen worden?”

Anneke verteld openhartig over hoe het kan dat vandaag de dag, seksueel misbruik binnen gezinnen nog steeds een onzichtbaar probleem is. Hulpverleners vinden het echt moeilijk om te (h)erkennen dat het gebeurt. Ook vandaag de dag sluiten hulpverleners hun ogen voor seksueel misbruik binnen gezinnen.

Anneke pleit dan ook voor regionale Expertise Centra:

• Onderzoek doen naar seksueel misbruik; Er is heel veel onderzoek en studie nodig om dit goed in de vingers te krijgen. Ieder kind en elk verhaal vraagt iets specifieks van jou als hulpverlener. Het opbouwen van ervaring is heel erg belangrijk.
• Laagdrempelige kennis en ondersteuning voor hulpverleners die met deze situaties te maken krijgen. Een plek waar je je verhaal en je vragen kwijt kunt en waar de expertise is om je verder te helpen.
• Het geven van trainingen en het opleiden van mensen. Nu is informatie vaak versnipperd of fragmentarisch. Volledige kennis geeft hulpverleners meer  zelfvertrouwen en de moed om het gesprek aan te gaan. Je hoeft niet meer bang te zijn om het verkeerd te doen.

“Wat mij toen trof en nooit meer heeft losgelaten, is dat seksueel misbruikt worden een vreselijk lot is om te treffen. Zeker als je klein bent en niet weg kunt uit huis.”

In deze podcast kun je verder horen hoe Anneke verteld over haar ervaringen tijdens het interviewen van kinderen. Waar moet je op letten tijdens een kind-interview? Welke vragen stel je een kind?

Over Anneke van Duin

Waar komt nou die strijdlust vandaan? Liefde die omslaat in haat? Veel jeugdprofessionals stellen zich deze vragen, maar ook: “Zien ze nou niet wat hun gedrag met de kinderen doet?”

Niet voor niets gaat hier om Complexe scheidingen, er spelen meerdere factoren een rol. Mintje en Margreet nemen je in deze podcast mee door die verschillende aspecten die naar voren kunnen komen tijdens een complexe scheiding.

Mintje: “Ik zie conflicten als een manier waarop je bepaalde gebeurtenissen betekenis geeft.”

Een scheiding is één van de meest ingrijpende gebeurtenissen. Als je over een ruime portie veerkracht beschikt, is dat meestal voldoende om er op een goede manier doorheen te komen. Op het moment dat het raakt aan oud zeer of trauma’s die niet of niet voldoende verwerkt zijn, kan het zijn dat je vast komt te zitten in het rouwproces.

Een scheidingsproces is vaak ook een achtbaan, er moet zoveel geregeld worden, zowel zakelijke als persoonlijke beslissingen moeten worden genomen. Als je dit samen kunt doorlopen en er de tijd voor kunt nemen, verloopt het rouwproces vaak anders dan wanneer je direct in de actiestand schiet omdat je niet meer samen door één deur kan.

Mintje heeft het ook over The Window of Tolerance als hulpmiddel dat ze vaak inzet tijdens mediation. Door de mate van stress die het conflict met zich mee brengt kunnen bepaalde reflexen aangaan op het moment dat je je bijvoorbeeld bedreigt voelt. Onder druk kun je ook minder goed nadenken, je schiet sneller in de emotie.

In de podcast hoor je ook de andere oorzaken die Mintje benoemt als veroorzaker van de strijdlust tijdens een complexe scheiding.

Over Mintje:

Een indrukwekkend verhaal van een pleger van huiselijk geweld. Toen René Haring opgroeide kreeg hij veel voor zijn kiezen. Van een aantal keren langdurig in het ziekenhuis tot een (tijdelijke) uithuisplaatsing in een kindertehuis. “Daar heb ik leren vechten voor mijn plek en mijn speelgoed!”, zo vertelt René.

Eenmaal op een LOM school (school voor kinderen met Leer en opvoedingsmoeilijkheden) bleek al snel dat het leren best ging, maar dat het opvoeden een ander verhaal was. 

“Hier leerde ik dat ik agressie kon inzetten als wapen.”

De consequenties en gevolgen van zijn eigen opvoeding blijken zo later een voedingsbodem te zijn geweest voor zijn steeds verder gaande agressie. Ook toen hij zelf partner en vader werd. Eerst alleen verbaal geweld, later ook fysiek geweld.

René vertelt openhartig over zijn leven met agressie en huiselijk geweld en hoe hij uiteindelijk zelf naar de politie is gestapt om zichzelf en zijn gezin te beschermen. Helaas kon de politie hem toen niet helpen. Ook over het contact met zijn kinderen vertelt René. Wat het hem gekost heeft, maar vooral wat het hem heeft opgeleverd nadat hij verschillende behandelingen heeft gevolgd.

Voor professionals heeft René verschillende belangrijke tips en ideeën over hoe zij plegers hulp kunnen bieden. 

“Zie altijd twee mensen, zie niet een slachtoffer en een pleger!” 

Als je dat kunt ben je veel meer bereid om als professional de beste hulp te bieden aan beiden. Als je een slachtoffer en een pleger ziet kan dat je perspectief veranderen. Ieder heeft zijn eigen verleden.

Valerie werkt bij het KJTC in Haarlem. Daar hebben ze een gezinsgerichte traumabehandeling na huiselijk geweld ontwikkeld. Binnen deze behandeling, FITT (Family-based Intensive Trauma Treatment), doorlopen gezinnen in vier weken een intensief behandelprogramma. Binnen het programma is veel aandacht voor psycho-educatie zoals bijvoorbeeld over de impact van ruzies en geweld op de verschillende gezinsleden. Maar ook exposure, EMDR en gezinsgesprekken.

FITT Family-based Intensive Trauma Treatment

Tijdens de gezinsgesprekken wordt gesproken over het geweld dat plaats heeft gevonden en hoe iedereen dat beleefd heeft. Door het met elkaar te bespreken en te horen wat de impact is geweest ontstaat er onderling begrip en kunnen er afspraken gemaakt worden.

Ook worden de kwetsbaarheden besproken. Bijvoorbeeld; Een jongen is boos op zijn moeder. Zijn moeder trekt zich hierdoor terug omdat dit gedrag haar doet denken aan het gedrag van de ex-partner. Hierop kan een kind zich in de steek gelaten voelen, doordat hij denkt dat zijn moeder hem niet ziet of niet serieus neemt. Het gevolg hiervan kan zijn dat de jongen misschien nog wel veel bozer wordt of zich uiteindelijk ook gaat terugtrekken. Zo worden patronen doorgegeven en ontstaat gedrag dat niet helpend is, maar juist patronen in stand houdt. Door van elkaar te begrijpen wat het effect is en wat de ander van je nodig heeft komen gezinsleden weer meer tot elkaar.

Vanuit de VU doet Valerie onderzoek naar de effectiviteit van de behandeling. Zeer interessant natuurlijk om te volgen wat de uitkomsten over deze effecten zullen zijn. Valerie vertelt in de podcast alvast de eerste reacties van jongeren.

Over Valerie Fictorie