RADIO DOCUMENTARIES BY THOMAS SIDERIS

Στο 27ο επεισόδιο της σειράς εκπομπών της ΕΡΑ ΣΠΟΡ «Στα γήπεδα της Ιστορίας» παρουσιάζονται τα αθλητικά σωματεία του Πόντου, από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα έως και τη Γενοκτονία, το 1919.

Αθλητικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι και σωματεία, κυρίως στην Τραπεζούντα αλλά και σε όλες τις εστίες του Ποντιακού Ελληνισμού θα αναπτύξουν έντονη εξωστρεφή δραστηριότητα στην αυγή του προηγούμενου αιώνα. Ο αέρας της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων θα δημιουργήσει προσδοκίες και ανάγκες και τα σωματεία του Πόντου θα στραφούν στην Ελλάδα προκειμένου να αναζητήσουν πόρους και τεχνογνωσία.

Κύριος αφηγητής στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ είναι ο ερευνητής και εκπαιδευτικός Ανδρέας Μπαλτάς.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Η εκπομπή της ΦΩΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ «ΑΦΎΛΑΧΤΗ ΔΙΑΒΑΣΗ» τιμά όπως κάθε χρόνο την θλιβερή επέτειο μνήμης από τη Γενοκτονία των Ποντίων.

Αυτή την Παρασκευή, 19 Μαΐου, στις 13:00, παρουσιάζει ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για το Φροντιστήριο Τραπεζούντας αλλά και για την οικογένεια του Ισαάκ και Γιάννη Αναστασιάδη, που έζησαν τον βίαιο εκτοπισμό από την πατρογονική τους εστία και περιπλανήθηκαν επί χρόνια στην Ανατολή. 

Μία ποντιακή οικογένεια που σκορπίστηκε στον άνεμο, που τα μέλη της έζησαν την προσφυγιά και πέρασαν αβάσταχτες κακουχίες, αλλά που κράτησαν άσβεστη την αγάπη τους ο ένας για τον άλλον, όπως και την πίστη τους ότι κάποτε θα σμίξουν ξανά. 

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Εγκλήματα πάθους που συγκλόνισαν τη χώρα μας από τον Μεσοπόλεμο μέχρι και τα τέλη του προηγούμενου αιώνα μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση του κορυφαίου αστυνομικού συντάκτη όλων των εποχών Πάνου Σόμπολου. 

Ο Πάνος Σόμπολος φέρνει στο φως άγνωστες λεπτομέρειες από ερωτικά εγκλήματα, ενώ ακούγονται ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια που συνδέουν το πάθος με την εκδίκηση.

Παράλληλα με τις υποθέσεις που καταγράφηκαν με έντονα γράμματα στα αστυνομικά χρονικά, η καθηγήτρια Τοξικολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Λουτσίδου – Στεφανίδου μιλά στον Θωμά Σίδερη για τα δηλητήρια και τα όπλα που χρησιμοποιούνται στα ερωτικά εγκλήματα αλλά και για την σπουδαία μορφή του καθηγητή Ιατροδικαστικής Ιωάννη Γεωργιάδη, ιδρυτή του Νεκροτομείου Αθηνών.

Έρευνα- παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Εγκλήματα πάθους που συγκλόνισαν τη χώρα μας από τον Μεσοπόλεμο μέχρι και τα τέλη του προηγούμενου αιώνα μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση του κορυφαίου αστυνομικού συντάκτη όλων των εποχών Πάνου Σόμπολου. 

Ο Πάνος Σόμπολος φέρνει στο φως άγνωστες λεπτομέρειες από ερωτικά εγκλήματα, ενώ ακούγονται ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια που συνδέουν το πάθος με την εκδίκηση.

Παράλληλα με τις υποθέσεις που καταγράφηκαν με έντονα γράμματα στα αστυνομικά χρονικά, η καθηγήτρια Τοξικολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Λουτσίδου – Στεφανίδου μιλά στον Θωμά Σίδερη για τα δηλητήρια και τα όπλα που χρησιμοποιούνται στα ερωτικά εγκλήματα αλλά και για την σπουδαία μορφή του καθηγητή Ιατροδικαστικής Ιωάννη Γεωργιάδη, ιδρυτή του Νεκροτομείου Αθηνών.

Έρευνα- παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Ήταν μία από τις μεγαλύτερες προσφυγουπόλεις του Μεσοπολέμου.

Στους ποδαράδες εγκαταστάθηκαν δεκάδες ταπητουργία και άλλα βιοτεχνικά εργαστήρια. Στα εργοστάσια και τις βιοτεχνίες της περιοχής δούλεψαν μεροκάματο οι πρόσφυγες, άντρες και γυναίκες. 

Σε αυτό το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ της ΕΡΑ ΣΠΟΡ κεντρικός αφηγητής είναι ο Λουκάς Χριστοδούλου, ο οποίος μελετά επί δεκαετίες όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ιστορίας της Νέας Ιωνίας. Ο Λουκάς Χριστοδούλου μεταφέρει τους ακροατές σε ένα συγκινητικό οδοιπορικό στους χωμάτινους δρόμους της Νέας Ιωνίας και , παράλληλα, ξετυλίγει την ιστορία των αθλητικών συλλόγων της προσφυγούπολης. 

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 25, ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, Α ΜΕΡΟΣ

Οι αθλητές που αντιστάθηκαν στους ναζί, που πολέμησαν για τις ιδέες τους, που στάθηκαν δίπλα στους ανυπεράσπιστους, οι αθλητές που φυλακίστηκαν, που βασανίστηκαν, που εξορίστηκαν, που στάθηκαν μπροστά από έναν πέτρινο τοίχο και απέναντι από ένα πολυβόλο, φορώντας τη φανέλα με τα χρώματα της ομάδας τους.

Στο ντοκιμαντέρ ξετυλίγεται η αντιστασιακή δράση συλλογικών φορέων και αθλητών την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου. Τα πρόσωπα και τα γεγονότα συνθέτουν έναν καμβά όπου το ποδόσφαιρο συναντά την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη.

ΕΡΕΥΝΑ/ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΘΩΜΑΣ ΣΙΔΕΡΗΣ

Το ημερολόγιο έγραφε 3 Μαΐου του 1968 και τα γεγονότα που ακολούθησαν εκείνον τον
μήνα -μαζικές διαδηλώσεις, οδομαχίες και πανεθνικές απεργίες— άλλαξαν σίγουρα τη
Γαλλία και επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η «Αφύλαχτη Διάβαση», μέσα από τη «Φωνή της Ελλάδας», παρουσιάζει ένα ιστορικό
ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για το αποτύπωμα της εξέγερσης των φοιτητών τον Μάιο του
1968. Με βασικό σύνθημα «Γράφουμε Ιστορία», ο Μάης του ’68 Δεν ήταν ακριβώς μια πολιτική
επανάσταση όπως ήταν οι προηγούμενες γαλλικές επαναστάσεις, αλλά μια πολιτιστική και
κοινωνική επανάσταση που σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα άλλαξε τη γαλλική
κοινωνία.

Στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ συμμετέχουν οι καθηγητές Πάνος Γκαργκάνας και Μάκης
Καβουριάρης και η συγγραφέας Μαρία Στύλλου.

Ακούγονται αποσπάσματα από ταινίες που αναφέρονται στον Μάη του ’68 αλλά και
τραγούδια εκείνης της εποχής.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία όπως καταγράφεται τις πρώτες μέρες του πολέμου, τέλη Φεβρουαρίου-αρχές Μαρτίου 2022.

Μέσα από συγκλονιστικές μαρτυρίες των επιζησάντων του στρατοπέδου Χαϊδαρίου ξετυλίγεται το χρονικό της εκτέλεσης: από τη Μεταξική δικτατορία και την Ακροναυπλία, στη ναζιστική κατοχή και στη δολοφονία του ναζί αξιωματικού στους Μολάους. Το τελευταίο βράδυ στο κολαστήριο της Δυτικής Αθήνας, η διαδρομή του θανάτου από το Χαϊδάρι μέχρι την Καισαριανή, τα γράμματα των μελλοθανάτων. Ακούγονται τραγούδια που γράφτηκαν για την αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά στην Καισαριανή, μέρα Δευτέρα, όπως και τη μέρα μετάδοσης της εκπομπής.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Μέσα από συγκλονιστικές μαρτυρίες των επιζησάντων του στρατοπέδου Χαϊδαρίου ξετυλίγεται το χρονικό της εκτέλεσης: από τη Μεταξική δικτατορία και την Ακροναυπλία, στη ναζιστική κατοχή και στη δολοφονία του ναζί αξιωματικού στους Μολάους. Το τελευταίο βράδυ στο κολαστήριο της Δυτικής Αθήνας, η διαδρομή του θανάτου από το Χαϊδάρι μέχρι την Καισαριανή, τα γράμματα των μελλοθανάτων. Ακούγονται τραγούδια που γράφτηκαν για την αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά στην Καισαριανή, μέρα Δευτέρα, όπως και τη μέρα μετάδοσης της εκπομπής.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Τι ακριβώς έγινε στην Πορτογαλία πριν 49 χρόνια, την άνοιξη του 1974; Ένα κίνημα από τις τάξεις του στρατού κατάφερε να συσπειρώσει τους πολίτες της χώρας, αρχικά ενάντια στην αποικιοκρατία. Όμως, σε ένα ευρύτερο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο εκφράστηκε η δυσαρέσκεια του πορτογαλικού λαού στο μακρόβιο δικτατορικό καθεστώς Σαλαζάρ.Στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ, στο πλαίσιο της εκπομπής «Αφύλαχτη Διάβαση», ξεδιπλώνεται όλο το χρονικό της «επανάστασης των γαρυφάλλων», από το αχνό ξεκίνημά της μέχρι και την κορύφωσή της. Παρουσιάζονται οι πολλαπλές όψεις της διακυβέρνησης Σαλαζάρ, ενώ ακούγεται και ένα σπάνιο ηχητικό τεκμήριο με τον ίδιο τον δικτάτορα από το 1966.Με ηχητικά τεκμήρια από τη δημόσια ραδιοφωνία της Πορτογαλίας αλλά και επαναστατικά τραγούδια της εποχής αποτυπώνεται η εικόνα μίας λαϊκής εξέγερσης, που μπορεί να μην ήταν επανάσταση στην αυστηρή εννοιολογική της διάσταση, αλλά νοηματοδότησε την ιστορία της Πορτογαλίας το τελευταίο τέταρτο του προηγούμενου αιώνα.Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται το ιστορικό πλαίσιο και τα γεγονότα που προηγήθηκαν της γενοκτονίας, η σκοτεινή περίοδος των σφαγών και των βίαιων εκτοπισμών, καθώς και η περιπλάνηση στην Ανατολία των πληθυσμών που βίαια εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Οι αθλητές που αντιστάθηκαν στους ναζί, που πολέμησαν για τις ιδέες τους, που στάθηκαν δίπλα στους ανυπεράσπιστους, οι αθλητές που φυλακίστηκαν, που βασανίστηκαν, που εξορίστηκαν, που στάθηκαν μπροστά από έναν πέτρινο τοίχο και απέναντι από ένα πολυβόλο, φορώντας τη φανέλα με τα χρώματα της ομάδας τους. Στο ντοκιμαντέρ ξετυλίγεται η αντιστασιακή δράση συλλογικών φορέων και αθλητών την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου. Τα πρόσωπα και τα γεγονότα συνθέτουν έναν καμβά όπου το ποδόσφαιρο συναντά την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη.

ΕΡΕΥΝΑ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΘΩΜΑΣ ΣΙΔΕΡΗΣ

Η εκπομπή «Έλα απόψε στου Θωμά» παρουσιάζει ένα συναρπαστικό ταξίδι στα λιμάνια και στην ιστορία τους, κάνοντας όμως μια μεγάλη στάση στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά, και την ομάδα του, τον Ολυμπιακό.

Με «τον Σιδέρη κυνηγό, γιατ’ ήσουν Ένωση και εγώ, με χωρισμό σ’ είχα φοβίσει», οι ακροατές της ΕΡΑ ΣΠΟΡ θα ταξιδέψουν στον χώρο και στον χρόνο.

Για την ιστορία του μεσοπολεμικού Πειραιά και του Πειραιά των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων μιλά στην εκπομπή ο καθηγητής αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ Νίκος Μπελαβίλας, ενώ για την ομάδα του μεγάλου λιμανιού μιλά ο γενικός γραμματέας των βετεράνων του Ολυμπιακού Αντώνης Γλύκας.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Η εκπομπή «Έλα απόψε στου Θωμά» παρουσιάζει ένα συναρπαστικό ταξίδι στα λιμάνια και στην ιστορία τους, κάνοντας όμως μια μεγάλη στάση στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά, και την ομάδα του, τον Ολυμπιακό.

Με «τον Σιδέρη κυνηγό, γιατ’ ήσουν Ένωση και εγώ, με χωρισμό σ’ είχα φοβίσει», οι ακροατές της ΕΡΑ ΣΠΟΡ θα ταξιδέψουν στον χώρο και στον χρόνο.

Για την ιστορία του μεσοπολεμικού Πειραιά και του Πειραιά των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων μιλά στην εκπομπή ο καθηγητής αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ Νίκος Μπελαβίλας, ενώ για την ομάδα του μεγάλου λιμανιού μιλά ο γενικός γραμματέας των βετεράνων του Ολυμπιακού Αντώνης Γλύκας.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

ΕΛΑ ΑΠΟΨΕ ΣΤΟΥ ΘΩΜΑ, ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 9, ΤΡΕΙΛΕΡ ΕΚΠΟΜΠΗΣ

Έναν αιώνα μετά την Ανταλλαγή των πληθυσμών, ολοκληρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της προσφυγικής εγκατάστασης στον Πειραιά.

Οι πρώτοι πρόσφυγες θα φτάσουν με τα πλοία της προσφυγιάς στον Πειραιά πριν τη δεκαετία του 1920. Το μεγαλύτερο μέρος όμως θα έρθει μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. 

Ο Πειραιάς θα γίνει τότε, όπως και τώρα, το μεγαλύτερο λιμάνι υποδοχής προσφύγων στην Ελλάδα. 

Στο 8ο επεισόδιο της σειράς εκπομπών “Έλα απόψε στου Θωμά”, που μεταδίδεται από την ΕΡΑσπορ, οι ακροατές παρακολουθούν την εγκατάσταση των προσφύγων, αρχικά στα παραπήγματα και στη συνέχεια στις προσφυγικές κατοικίες στην περιφέρεια του Πειραιά. Ένα οδοιπορικό, φόρος τιμής στην προσφυγική μνήμη, μέσα από τα τραγούδια και τις μουσικές που ταξίδεψαν και εκείνα από τους μακρινούς δρόμους της Ανατολής μέχρι τον Πειραιά. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Έναν αιώνα μετά την Ανταλλαγή των πληθυσμών, ολοκληρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της προσφυγικής εγκατάστασης στον Πειραιά.

Οι πρώτοι πρόσφυγες θα φτάσουν με τα πλοία της προσφυγιάς στον Πειραιά πριν τη δεκαετία του 1920. Το μεγαλύτερο μέρος όμως θα έρθει μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. 

Ο Πειραιάς θα γίνει τότε, όπως και τώρα, το μεγαλύτερο λιμάνι υποδοχής προσφύγων στην Ελλάδα. 

Στο 8ο επεισόδιο της σειράς εκπομπών “Έλα απόψε στου Θωμά”, που μεταδίδεται από την ΕΡΑσπορ, οι ακροατές παρακολουθούν την εγκατάσταση των προσφύγων, αρχικά στα παραπήγματα και στη συνέχεια στις προσφυγικές κατοικίες στην περιφέρεια του Πειραιά. Ένα οδοιπορικό, φόρος τιμής στην προσφυγική μνήμη, μέσα από τα τραγούδια και τις μουσικές που ταξίδεψαν και εκείνα από τους μακρινούς δρόμους της Ανατολής μέχρι τον Πειραιά. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Τι είναι αμαρτία; Πώς την ορίζει τελικά ο καθένας;

Ένας καθηγητής θεολογίας, ένας δημοσιογράφος και μία πρώην τρανς μιλούν ο καθένας από την πλευρά του για το τι είναι αμαρτία. 

Ο συγγραφέας και φιλόλογος Γιώργος Ιωάννου διαβάζει τον Επιτάφιο Θρήνο έτσι όπως εκείνος τον αντιλαμβάνεται σε μία κάμαρα της αμαρτίας σε ένα λαϊκό ξενοδοχείο της Ομόνοιας και ο Θωμάς Σίδερης διαβάζει κείμενα για ένα πορνείο στο Χαλκά Μπουνάρ. Ανάμεσα στις αναγνώσεις και στις αφηγήσεις, θραύσματα από την ιστορία της Γαβριέλλας Ουσάκοβα, της διασημότερης πόρνης των Αθηνών. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Τι είναι αμαρτία; Πώς την ορίζει τελικά ο καθένας;Ένας καθηγητής θεολογίας, ένας δημοσιογράφος και μία πρώην τρανς μιλούν ο καθένας από την πλευρά του για το τι είναι αμαρτία. Ο συγγραφέας και φιλόλογος Γιώργος Ιωάννου διαβάζει τον Επιτάφιο Θρήνο έτσι όπως εκείνος τον αντιλαμβάνεται σε μία κάμαρα της αμαρτίας σε ένα λαϊκό ξενοδοχείο της Ομόνοιας και ο Θωμάς Σίδερης διαβάζει κείμενα για ένα πορνείο στο Χαλκά Μπουνάρ. Ανάμεσα στις αναγνώσεις και στις αφηγήσεις, θραύσματα από την ιστορία της Γαβριέλλας Ουσάκοβα, της διασημότερης πόρνης των Αθηνών. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Με αφορμή το συγκλονιστικό ιδιόμελο «Δος μοι τούτον τον ξένον» του Γεώργιου Ακροπολίτου, που ψάλλεται κατά την έξοδο του Επιταφίου, ο Θωμάς Σίδερης παρουσιάζει, στο πλαίσιο της εκπομπής «Αφύλαχτη Διάβαση», ένα λαογραφικό ταξίδι στον Επιτάφιο θρήνο, μέσα από λογοτεχνικά κείμενα, ύμνους και τραγούδια.

Κεντρικός άξονας αναφοράς είναι το εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ και το πρώτο εγχείρημα συνεργατικής αλληλεγγύης και αυτοδιαχείρισης που εφαρμόστηκε εκεί στην καρδιά της οικονομικής κρίσης που έπληξε την Ελλάδα, στις απαρχές της δεκαετίας του 2010.

Σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, ο Μάκης Αναγνώστου από τη ΒΙΟΜΕ αποτιμά τον αγώνα των εργαζομένων και απαντά στο ερώτημα αν το εγχείρημα της ΒΙΟΜΕ ήταν ουτοπία ή όχι. Παράλληλα παρουσιάζονται ανάλογα εγχειρήματα συνεργατικής αλληλεγγύης από την Ισπανία.

Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην ίδρυση των πρώτων εργοστασίων στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και στην απασχόληση του εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα με την έλευση των προσφύγων μετά το 1922, που χρησιμοποιήθηκαν ως φθηνά εργατικά χέρια.

Επίσης, επειδή το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ μεταδίδεται στη θλιβερή επέτειο της χούντας των συνταγματαρχών, υπάρχει μία ειδική ενότητα για τη διαπλοκή των κεφαλαιούχων της περιόδου με τους δικτάτορες, Καταγράφεται, τέλος, η ιστορία του εργοστασίου της ΕΤΜΑ στο Βοτανικό, όπου κατά τη διάρκεια μίας μεγάλης εργατικής κινητοποίησης τη δεκαετία του 1980, δολοφονήθηκε η φοιτήτρια και μέλος της ΚΝΕ Σωτηρία Βασιλακοπούλου.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Συλλογικότητες προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κρίσης στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, που επλήγησαν περισσότερο από κάθε άλλη πληθυσμιακή ομάδα. Μέλη της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών ανέλαβαν δράσεις και πρωτοβουλίες, πρότειναν ένα διαφορετικό μοντέλο οικονομικής διαχείρισης και έκαναν πράξη την κοινωνική αλληλεγγύη και την ουσιαστική στήριξη των συνανθρώπων τους. Παράλληλα, ανέδειξαν τα τοπικά ζητήματα, δημιούργησαν ομάδες πολιτισμού και αγωνίστηκαν για θέματα περιβάλλοντος και τοπικής οικονομίας.

Σχεδόν δεκαπέντε χρόνια μετά τι έχει αλλάξει; Ποια είναι η συνεισφορά των ομάδων κοινωνικής αλληλεγγύης σε τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο; Μπορούν κάποια από τα σημαντικότερα προβλήματα των πολιτών να επιλυθούν πέρα και έξω από τους φορείς της κεντρικής εξουσίας;

Η «Αφύλαχτη Διάβαση» προσπαθεί να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά και παρουσιάζει ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για τη δράση των ομάδων κοινωνικής αλληλεγγύης μέσα από τη βιωματική εμπειρία τεσσάρων διαφορετικών ανθρώπων από διαφορετικά σημεία της Ελλάδας. Μιλούν ο Γιώργος Καλιαμπέτσος από το Κάστρο Αλληλεγγύης Λαμίας, ο Γιάννης Μπίλλας, εκπαιδευτικός και βιοκαλλιεργητής, ο Ηλίας Τσολακίδης, εθελοντικής Ομάδας Δράσης νομού Πιερίας «Ο τόπος μου» που μιλά για την ιστορία και τις δράσεις του Κέντρου Διαχείρισης Ανθρωπιστικής Βοήθειας του Καπνικού Σταθμού Κατερίνης και ο Μάκης Αναγνώστου, που μας εισάγει στο συνεργατικό πείραμα της ΒΙΟΜΕ.

Η εκπομπή είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Γιάννη Αλμπάνη, ενός ανθρώπου που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή και αφιέρωσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη στήριξη των συμπολιτών του.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Ο Εθνικός Σιδηροκάστρου δημιουργήθηκε το 1928 και αποτελεί μία από τις παλαιότερες ομάδες της Βόρειας Ελλάδας. Ωστόσο, ο βασικός πυρήνας της ομάδας υπήρχε από την πρώτη προσφυγική εγκατάσταση και η πρώτη ομάδα είχε την ονομασία «Άρης».

Στο στούντιο της ΕΡΤ Σερρών θα βρίσκονται ο Τάκης Σοφιάδης, πρόεδρος του Συλλόγου Βετεράνων του Εθνικού Σιδηροκάστρου και ο Στέργιος Λεβέντης από τη γενιά του ’90, ο οποίος ασχολείται επιπροσθέτως με τη διαφύλαξη της ιστορίας της ομάδας. Συμμετέχουν ακόμη με τηλεφωνικές παρεμβάσεις τους ο Γιάννης Αραμπατζίδης, παίκτης της περιόδου 1958-1973, και Γιώργος Φουρτούνας, επίσης παίκτης της ίδιας περιόδου.

Στο μικρόφωνο της ΕΡΑ ΣΠΟΡ ο Θωμάς Σίδερης. Συμμετέχει ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Σερρών, Λεωνίδας Κασάπης.

Η εκπομπή της ΕΡΑ ΣΠΟΡ «Στα γήπεδα της ιστορίας» παρουσιάζει ένα σημαντικό ιστορικό αφιέρωμα σε τέσσερα μέρη για τα παραδοσιακά αθλήματα που επιβίωσαν μέσα στον χρόνο, κυρίως από την οθωμανική κυριαρχία και μέχρι το πρώτο μισό του 19 ου αιώνα. Τα αθλήματα αυτά ήταν άμεσα συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τον κύκλο των εποχών, τη λαογραφία και την κοινωνική ιστορία του κάθε τόπου.

Άλλα από τα αθλήματα αυτά μεταφέρθηκαν αυτούσια στο Βυζάντιο και επιβίωσαν αργότερα σε όλο το εύρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, άλλα εξελίχθηκαν μέσα στον χρόνο και συνδέθηκαν με τη μετακίνηση των πληθυσμών αλλά και με τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.

Στα τέσσερα μέρη του αφιερώματος παρουσιάζονται οι πολλαπλές όψεις των αθλημάτων και της διοργάνωσης των αγώνων: λαογραφική, ιστορική, κοινωνική κλπ. Στο αφιέρωμα μιλούν και συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίου, λαογράφοι, διδάκτορες αθλητικής ιστορίες, γιατροί.

Η εκπομπή της ΕΡΑ ΣΠΟΡ «Στα γήπεδα της ιστορίας» παρουσιάζει ένα σημαντικό ιστορικό αφιέρωμα σε τέσσερα μέρη για τα παραδοσιακά αθλήματα που επιβίωσαν μέσα στον χρόνο, κυρίως από την οθωμανική κυριαρχία και μέχρι το πρώτο μισό του 19 ου αιώνα. Τα αθλήματα αυτά ήταν άμεσα συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τον κύκλο των εποχών, τη λαογραφία και την κοινωνική ιστορία του κάθε τόπου.

Άλλα από τα αθλήματα αυτά μεταφέρθηκαν αυτούσια στο Βυζάντιο και επιβίωσαν αργότερα σε όλο το εύρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, άλλα εξελίχθηκαν μέσα στον χρόνο και συνδέθηκαν με τη μετακίνηση των πληθυσμών αλλά και με τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.

Στα τέσσερα μέρη του αφιερώματος παρουσιάζονται οι πολλαπλές όψεις των αθλημάτων και της διοργάνωσης των αγώνων: λαογραφική, ιστορική, κοινωνική κλπ. Στο αφιέρωμα μιλούν και συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίου, λαογράφοι, διδάκτορες αθλητικής ιστορίες, γιατροί.

Η εκπομπή της ΕΡΑ ΣΠΟΡ «Στα γήπεδα της ιστορίας» παρουσιάζει ένα σημαντικό ιστορικό αφιέρωμα σε τέσσερα μέρη για τα παραδοσιακά αθλήματα που επιβίωσαν μέσα στον χρόνο, κυρίως από την οθωμανική κυριαρχία και μέχρι το πρώτο μισό του 19 ου αιώνα. Τα αθλήματα αυτά ήταν άμεσα συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τον κύκλο των εποχών, τη λαογραφία και την κοινωνική ιστορία του κάθε τόπου.

Άλλα από τα αθλήματα αυτά μεταφέρθηκαν αυτούσια στο Βυζάντιο και επιβίωσαν αργότερα σε όλο το εύρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, άλλα εξελίχθηκαν μέσα στον χρόνο και συνδέθηκαν με τη μετακίνηση των πληθυσμών αλλά και με τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.

Στα τέσσερα μέρη του αφιερώματος παρουσιάζονται οι πολλαπλές όψεις των αθλημάτων και της διοργάνωσης των αγώνων: λαογραφική, ιστορική, κοινωνική κλπ. Στο αφιέρωμα μιλούν και συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίου, λαογράφοι, διδάκτορες αθλητικής ιστορίες, γιατροί.

Η εκπομπή της ΕΡΑ ΣΠΟΡ «Στα γήπεδα της ιστορίας» παρουσιάζει ένα σημαντικό ιστορικό αφιέρωμα σε τέσσερα μέρη για τα παραδοσιακά αθλήματα που επιβίωσαν μέσα στον χρόνο, κυρίως από την οθωμανική κυριαρχία και μέχρι το πρώτο μισό του 19 ου αιώνα. Τα αθλήματα αυτά ήταν άμεσα συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τον κύκλο των εποχών, τη λαογραφία και την κοινωνική ιστορία του κάθε τόπου.

Άλλα από τα αθλήματα αυτά μεταφέρθηκαν αυτούσια στο Βυζάντιο και επιβίωσαν αργότερα σε όλο το εύρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, άλλα εξελίχθηκαν μέσα στον χρόνο και συνδέθηκαν με τη μετακίνηση των πληθυσμών αλλά και με τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.

Στα τέσσερα μέρη του αφιερώματος παρουσιάζονται οι πολλαπλές όψεις των αθλημάτων και της διοργάνωσης των αγώνων: λαογραφική, ιστορική, κοινωνική κλπ. Στο αφιέρωμα μιλούν και συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίου, λαογράφοι, διδάκτορες αθλητικής ιστορίες, γιατροί.

Ένα ημερολόγιο από τα χρόνια του Εμφυλίου. Δύο αδέλφια που θα συναντηθούν στα ελληνικά βουνά ως αντίπαλοι, ο ένας με τον εθνικό στρατό, ο άλλος με τον λεγόμενο δημοκρατικό στρατό.

Το στρατοδικείο, τα βασανιστήρια, οι φυλακές της Λαμίας, οι φυλακές της Αίγινας, οι φυλακές Αβέρωφ.

Τα πέτρινα χρόνια που θα στοιχειώσουν για πάντα τη ζωή του Αντώνη.

Κι ένα απρόσμενο δώρο από τον ρεμπέτη και λαϊκό συνθέτη Γιάννη Παπαϊωάννου στον Αντώνη.

Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

ι αφιερωμένος σε αντιρατσιστικές δράσεις σε όλο τον κόσμο, μέσα από τη συγκλονιστική αφήγηση του 37χρονου πρώην ποδοσφαιριστή Βαγγέλη Σούτα. Μια εκπομπή για την ανθρωπιά και την κοινωνική αλληλεγγύη στους τρεις θύλακες κατοίκησης των ρομά στην Κορινθία.

Ο Βαγγέλης Σούτας μιλά στον Θωμά Σίδερη για τα 30 χρόνια που έχει περάσει στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ξετυλίγει την ιστορία του πρώτου αθλητικού σωματείου ρομά που ιδρύθηκε στα Εξαμίλια Κορινθίας, αναφέρεται με πάθος στο αθλητικό σωματείο ρομά Ζευγολατιού, μιλά για την οικογένειά του, τα όνειρά του, τους ανεκπλήρωτους πόθους του.

Παράλληλα όμως με την ιστορία του αθλητικού σωματείου ρομά, ξετυλίγεται η σκοτεινή ιστορία του ρατσισμού, του κοινωνικού διαχωρισμού και του αποκλεισμού που βιώνουν τα μέλη της κοινότητας των ρομά στην Κόρινθο, με ελλιπή πρόσβαση σε δημόσια αγαθά και υπηρεσίες.

Στο μουσικό σκέλος της εκπομπής, ο Γιώργος Μπάτης από το κοινωνικό περιθώριο του μεσοπολέμου συναντά τον Γκόραν Μπρέκοβιτς και ο Μάρκος Βαμβακάρης τις μπάντες των ρομά στα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

ια εκπομπή-γροθιά στον ρατσισμό, ο Μάρτης άλλωστε είναι αφιερωμένος σε αντιρατσιστικές δράσεις σε όλο τον κόσμο, μέσα από τη συγκλονιστική αφήγηση του 37χρονου πρώην ποδοσφαιριστή Βαγγέλη Σούτα. Μια εκπομπή για την ανθρωπιά και την κοινωνική αλληλεγγύη στους τρεις θύλακες κατοίκησης των ρομά στην Κορινθία.

Ο Βαγγέλης Σούτας μιλά στον Θωμά Σίδερη για τα 30 χρόνια που έχει περάσει στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ξετυλίγει την ιστορία του πρώτου αθλητικού σωματείου ρομά που ιδρύθηκε στα Εξαμίλια Κορινθίας, αναφέρεται με πάθος στο αθλητικό σωματείο ρομά Ζευγολατιού, μιλά για την οικογένειά του, τα όνειρά του, τους ανεκπλήρωτους πόθους του.
Παράλληλα όμως με την ιστορία του αθλητικού σωματείου ρομά, ξετυλίγεται η σκοτεινή ιστορία του ρατσισμού, του κοινωνικού διαχωρισμού και του αποκλεισμού που βιώνουν τα μέλη της κοινότητας των ρομά στην Κόρινθο, με ελλιπή πρόσβαση σε δημόσια αγαθά και υπηρεσίες.

Στο μουσικό σκέλος της εκπομπής, ο Γιώργος Μπάτης από το κοινωνικό περιθώριο του μεσοπολέμου συναντά τον Γκόραν Μπρέκοβιτς και ο Μάρκος Βαμβακάρης τις μπάντες των ρομά στα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Πριν από 135 χρόνια, το πρωΐ του Σαβάτου της 30ης Ιουνίου 1884 ένα τραίνο αναχωρεί από τον Πειραιά οχι όμως για την Αθήνα, αλλά για την τότε μακρινή Ελευσίνα. Μόλις είχε περατωθεί η κατασκευή του πρώτου τμήματος (Πειραιάς-Ελευσίνα) του δικτύου μιας νέας, τότε, εταιρείας που έκτοτε εγκατέστησε και λειτούργησε για πολλές δεκαετίες το μεγαλύτερο σε μήκος μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας μας, συνδέοντας την Αθήνα με όλη σχεδόν την Πελοπόννησο.

Η “Αφύλαχτη Διάβαση” ξετυλίγει την ιστορία των των Σιδηροδρόμων Πειραιώς- Αθηνών- Πελοποννήσου» («Σ.Π.Α.Π.») μέσα από την αφήγηση ενός κορυφαίου παλαίμαχου σιδηροδρομικού, του Σπύρου Φασούλα. 

Αν η γραμμή του «Λαρισαϊκού» ήταν ζωτικής σημασίας για τη χώρα, τόσο για στρατιωτικούς λόγους, αφού μέσω αυτής θα μεταφέρονταν στρατεύματα και εφόδια στα σύνορα , χωρίς να εμποδίζεται η μεταφορά τους από τα τηλεβόλα των πλοίων των «Μεγάλων Δυνάμεων» , όσο και για συγκοινωνιακούς λόγους αφού, μέσω αυτής, θα συνδέονταν η Ελλάδα σιδηροδρομικά με την υπόλοιπη Ευρώπη, το δίκτυο της Πελοποννήσου ήταν ζωτικής σημασίας για την οικονομική της ανάπτυξη, αλλά και για την εθνική οικονομία αφού, όταν κατασκευάστηκε, το Ελληνικό κράτος είχε πολύ μικρότερη έκταση από την σημερινή.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Στο πέμπτο επεισόδιο της σειράς εκπομπών «Έλα απόψε στου Θωμά» που μεταδίδεται από την ΕΡΑ ΣΠΟΡ, ο Θωμάς Σίδερης μας μεταφέρει στη γερμανική πόλη Βούπερταλ. Εκεί συναντάμε τα αδέλφια Βασίλη και Κυριάκο Ασλιχλανίδη που δούλεψαν στα εργοστάσια της Γερμανίας πάνω από 50 χρόνια. 

Από τα βαμβακοχώραφα των Σερρών και τη φτώχεια των αγροτικών πληθυσμών τη δεκαετία του ’60, ο Βασίλης και ο Κυριάκος θα συναντήσουν τους γονείς τους στην ξενιτιά και θα γίνουν εργάτες από τα εφηβικά τους χρόνια. Οι ακροατές θα παρακολουθήσουν τη ζωή αυτών των ανδρών μέσα στον χρόνο, ενώ παράλληλα ξεδιπλώνονται πτυχές της κοινωνικής ζωής από την ελληνική κοινότητα του Βούπερταλ.

Μπάλα και σινεμά τις Κυριακές, ενώ ο Βασίλης θα παίξει ποδόσφαιρο στην τοπική ελληνική ομάδα, που τότε ονομαζόταν Απόλλων Βούπερταλ. Ο Βασίλης όμως θα γίνει αδελφικός φίλος με έναν Κούρδο, που ζει και εκείνος στην ίδια πόλη. Τούρκοι, Κούρδοι, Έλληνες και Ιταλοί μετανάστες μοιράζονται τα ίδια βάσανα και τις ίδιες αγωνίες. Δεκαετίες μετά, ο Βασίλης και ο Κούρδος φίλος του θα συναντηθούν στον αέρα της ΕΡΑ ΣΠΟΡ, ενώ ο πρόεδρος της ομάδας ΕΛΛΑΣ Βούπερταλ Γιώργος Αβραμίδης ξετυλίγει τη μοναδική ιστορία της ομάδας, που άλλαξε ονόματα αλλά παρέμεινε με την ίδια ψυχή.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Δημοσιογραφική επιμέλεια: Λεωνίδας Κασάπης

Στο πέμπτο επεισόδιο της σειράς εκπομπών «Έλα απόψε στου Θωμά» που μεταδίδεται από την ΕΡΑ ΣΠΟΡ, ο Θωμάς Σίδερης μας μεταφέρει στη γερμανική πόλη Βούπερταλ. Εκεί συναντάμε τα αδέλφια Βασίλη και Κυριάκο Ασλιχανίδη που δούλεψαν στα εργοστάσια της Γερμανίας πάνω από 50 χρόνια. 

Από τα βαμβακοχώραφα των Σερρών και τη φτώχεια των αγροτικών πληθυσμών τη δεκαετία του ’60, ο Βασίλης και ο Κυριάκος θα συναντήσουν τους γονείς τους στην ξενιτιά και θα γίνουν εργάτες από τα εφηβικά τους χρόνια. Οι ακροατές θα παρακολουθήσουν τη ζωή αυτών των ανδρών μέσα στον χρόνο, ενώ παράλληλα ξεδιπλώνονται πτυχές της κοινωνικής ζωής από την ελληνική κοινότητα του Βούπερταλ.

Μπάλα και σινεμά τις Κυριακές, ενώ ο Βασίλης θα παίξει ποδόσφαιρο στην τοπική ελληνική ομάδα, που τότε ονομαζόταν Απόλλων Βούπερταλ. Ο Βασίλης όμως θα γίνει αδελφικός φίλος με έναν Κούρδο, που ζει και εκείνος στην ίδια πόλη. Τούρκοι, Κούρδοι, Έλληνες και Ιταλοί μετανάστες μοιράζονται τα ίδια βάσανα και τις ίδιες αγωνίες. Δεκαετίες μετά, ο Βασίλης και ο Κούρδος φίλος του θα συναντηθούν στον αέρα της ΕΡΑ ΣΠΟΡ, ενώ ο πρόεδρος της ομάδας ΕΛΛΑΣ Βούπερταλ Γιώργος Αβραμίδης ξετυλίγει τη μοναδική ιστορία της ομάδας, που άλλαξε ονόματα αλλά παρέμεινε με την ίδια ψυχή.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Δημοσιογραφική επιμέλεια: Λεωνίδας Κασάπης

Σκάλα Συκαμιάς, καλοκαίρι 2015. Σ’ ένα παγκάκι τρεις γυναίκες,  η Μηλίτσα (Αιμιλία) Καμβύση , η 89χρονη Ευστρατία Μαυραπίδη και η 85χρονη ξαδέλφη της Μαρίτσα Μαυριπίδη. Η πρώτη ταΐζει ένα  βρέφος από τη Συρία και οι δύο άλλες του σιγοτραγουδούν για να γαληνέψει. Οκτώ χρόνια αργότερα. Άνοιξη 2023. Σ’ ένα παγκάκι του ουρανού οι ίδιες γυναίκες τραγουδούν έναν σκοπό από τ’ Αϊβαλί. 

Η εκπομπή “Αφύλαχτη Διάβαση” παρουσιάζει ένα συγκινητικό ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για τους παλιούς και νέους πρόσφυγες που πάτησαν τα χώματα της Λέσβου με διαφορά ενός αιώνα. Μέσα από ποιοτικές και ποσοτικές έρευνες για τις σύγχρονες προσφυγικές ροές και μέσα από τον τοπικό τύπο της Λέσβου την περίοδο του Μεσοπολέμου ξεδιπλώνεται η κοινή μοίρα  των προσφύγων καθώς διασχίζουν το Αιγαίο. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Συμμετέχει η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Αιγαίου Μυρσίνη Τζινέλλη

 Tο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ “Το τελευταίο σφύριγμα του σταθμάρχη“, που έχει ως θέμα του το σιδηροδρομικό δυστύχημα στον Δοξαρά.

Το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε πρώτη φορά το 2018 από το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας ενώ σήμερα παρουσιάζεται με νέο μοντάζ και νέα τεκμηρίωση. Το δυστύχημα συνέβη στην καρδιά της χούντας, ήταν Κυριακή απόγευμα και το ημερολόγιο έδειχνε 16 Ιανουαρίου 1972. 

Μεταξύ των σταθμών Ορφανών Καρδίτσας και Δοξαρά Λάρισας κινούνται πάνω στην ίδια γραμμή αλλά με αντίθετη φορά δύο αμαξοστοιχίες: το καμάρι των ελληνικών σιδηροδρόμων “Ακρόπολις Εξπρές“, που εκτελούσε το δρομολόγιο Μόναχο –Αθήνα και μια αμαξοστοιχία χαμηλής προτεραιότητας, η λεγόμενη “πόστα“, που μετέφερε το ταχυδρομείο και φαντάρους που πήγαιναν στις μονάδες τους. 

Η χούντα των συνταγματαρχών θα προσπαθήσει να αποκρύψει το μέγεθος αλλά και τα αίτια του δυστυχήματος. Στο ντοκιμαντέρ παρακολουθούμε τα γεγονότα που προηγήθηκαν της σύγκρουσης αλλά και το κοινωνικό πλαίσιο της εποχής. Συμμετέχουν ο συγκοινωνιολόγος Γιώργος Νάθενας και οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ για το δυστύχημα στον Δοξαρά, Βαγγέλης Πυρπύλης και Γιώργος Τσακογιάννης. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Βασικός αφηγητής είναι ο Γιάννης Τσατσάγιας, ο οποίος μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Αντρέα, θα οδηγηθούν στην παιδόπολη του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη το 1952 σε ηλικία τεσσάρων ετών.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Βασικός αφηγητής είναι ο Γιάννης Τσατσάγιας, ο οποίος μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Αντρέα, θα οδηγηθούν στην παιδόπολη του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη το 1952 σε ηλικία τεσσάρων ετών.

Ο Γιάννης Τσατσάγιας ξεδιπλώνει τις παιδικές αναμνήσεις του, θυμάται τους φίλους του, τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, τους άσσους των γηπέδων των δεκαετιών 1950 και 1960, τις επισκέψεις της Φρειδερίκης, τον βίαιο αποχωρισμό του από τον αδελφό του, τη γειτονιά του Ραμόνα, την επιστροφή στην οικογενειακή εστία. Ο Γιάννης Τσατσάγιας, ένας σπουδαίος αυτοδίδακτος ζωγράφος πια, μιλά για τα 401 χτυπήματα που αποτυπώθηκαν στη μνήμη του, μιλώντας για τα περιστατικά βίας που ελάμβαναν χώρα στην παιδόπολη, παραφράζοντας τον τίτλο της ταινίας του Φρανσουά Τρυφώ «Τα 400 χτυπήματα».

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Στο 18ο επεισόδιο της σειράς αθλητικών ντοκιμαντέρ "Στα γήπεδα της ιστορίας" ξετυλίγεται η ίδρυση και ιστορία των αθλητικών σωματείων στη μεγαλύτερη προσφυγούπολη της Ελλάδας. Αναφέρονται ονομαστικά και τα 50 αθλητικά σωματεία, ενώ μέσα από τεκμήρια όπως καταστατικά συλλόγων και δημοσιεύσεις στον τύπο, καταγράφονται όψεις της κοινωνικής ιστορίας του αθλητισμού στην Κοκκινιά. 

Βασική αφηγήτρια στο ντοκιμαντέρ είναι η φιλόλογος και συγγραφέας Αρχοντία Παπαδοπούλου. 

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Ουγγαρία ήταν ο Νίκος Γιούτσος, ο Δημήτρης Τσάτσος και ο Θανάσης Σινάτκας το 1964-65. Ο Γιούτσος έμεινε στον Ολυμπιακό ως τη σεζόν 1973-74, μετά πήγε στον Εθνικό για ένα χρόνο και εκεί κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια. Ο Τσάτσος και ο Σινάτκας πήγαν στα Τρίκαλα.

Αργότερα, αρχές δεκαετίας του ΄70 ήρθαν οι Γιώργος Ανανιάδης (Άρης), Γιώτης Παπαδημητρίου (Ολυμπιακός), Παναγιώτης Κερμανίδης (ΠΑΟΚ),  Κώστας Μόκαλης (Άρης) και Θεόδωρος Αγγελόπουλος (Πανσεραϊκός).

Στο πρώτο μέρος του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ ακούμε τον Δημήτρη Τσάτσο να ξεδιπλώνει τη ζωή του και τη μετάβασή του από την Ουγγαρία στην Ελλάδα, ενώ στο β' μέρος οι ακροατές ακούν τις παράλληλες αφηγήσεις του Παναγιώτη Κερμανίδη Κερμανίδης και του Θεόδωρου Αγγελόπουλου.

Ουγγαρία ήταν ο Νίκος Γιούτσος, ο Δημήτρης Τσάτσος και ο Θανάσης Σινάτκας το 1964-65. Ο Γιούτσος έμεινε στον Ολυμπιακό ως τη σεζόν 1973-74, μετά πήγε στον Εθνικό για ένα χρόνο και εκεί κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια. Ο Τσάτσος και ο Σινάτκας πήγαν στα Τρίκαλα.

Αργότερα, αρχές δεκαετίας του ΄70 ήρθαν οι Γιώργος Ανανιάδης (Άρης), Γιώτης Παπαδημητρίου (Ολυμπιακός), Παναγιώτης Κερμανίδης (ΠΑΟΚ),  Κώστας Μόκαλης (Άρης) και Θεόδωρος Αγγελόπουλος (Πανσεραϊκός).

Στο πρώτο μέρος του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ ακούμε τον Δημήτρη Τσάτσο να ξεδιπλώνει τη ζωή του και τη μετάβασή του από την Ουγγαρία στην Ελλάδα, ενώ στο β' μέρος οι ακροατές ακούν τις παράλληλες αφηγήσεις του Παναγιώτη Κερμανίδη Κερμανίδης και του Θεόδωρου Αγγελόπουλου.

Το ταξίδι ξεκινά από το Αιγάλεω με τον Γιώργο Ζαμπέτα και ανηφορίζει στη Νεάπολη της Κοκκινιάς για να συναντήσει τον Σήφη, μια εμβληματική μορφή της ξακουστής ταβέρνας “Νικολής” που χάθηκε και αυτή στη σκόνη του χρόνου.

Το ταξίδι ξεκινά από το Αιγάλεω με τον Γιώργο Ζαμπέτα και ανηφορίζει στη Νεάπολη της Κοκκινιάς για να συναντήσει τον Σήφη, μια εμβληματική μορφή της ξακουστής ταβέρνας “Νικολής” που χάθηκε και αυτή στη σκόνη του χρόνου.

Η «ΑΦΥΛΑΧΤΗ ΔΙΑΒΑΣΗ» παρουσιάζει την ιστορία ενός αγοριού που μεγαλώνει στην ελληνική επαρχία τη δεκαετία του 1950 με μοναδική συντροφιά του έναν ραδιοφωνικό δέκτη.

Τα Βούρλα, ένας περιώνυμος οίκος ανοχής των αρχών του 20ού αιώνα και του μεσοπολεμικού κόσμου, στη βορειοδυτική πλευρά του λιμανιού του Πειραιά θα γίνει τόπος συνάντησης εκδιδομένων γυναικών, προαγωγών, πάσης φύσεως εγκληματιών.

Εκεί θα βρουν καταφύγιο απροστάτευτες προσφυγοπούλες μετά την Καταστροφή, από εκεί θα περάσει και η Τετράς, η Ξακουστή του Πειραιώς, ο Μάρκος, ο Δελιάς, ο Μπάτης και ο Στράτος, εκεί θα βρεθεί και η Ντουντού, η «κεφαλή» των Βούρλων με τις ποικίλες επαφές της με την Αστυνομία και το καθεστώς Μεταξά.

Τα Βούρλα, ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο στα όρια Κερατσινίου- Δραπετσώνας θα μετατραπούν σε φυλακές για ποινικούς και πολιτικούς κρατουμένους- θρυλική είναι άλλωστε και η απόδραση των 27 κομμουνιστών κρατουμένων τον Ιούλιο του 1955.

Για τα Βούρλα θα γραφτούν τραγούδια, στη Δραπετσώνα θα βρεθούν ο Στρίγγλας, ο Νίκος ο Τρελάκιας, η Σκολαρικού, η Γεωργία η Κρητικιά και όλα τα μυθικά πρόσωπα του Μεσοπολέμου.

Τα Βούρλα θα ισοπεδωθούν στο όνομα της ανάπτυξης τα μεταπολεμικά χρόνια και τίποτα δεν υπάρχει πια που να θυμίζει τον τόπο εγκλεισμού γυναικών και καταδικασμένων.

Έρευνα/παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης - Έλενα Φαληρέα

Τα Βούρλα, ένας περιώνυμος οίκος ανοχής των αρχών του 20ού αιώνα και του μεσοπολεμικού κόσμου, στη βορειοδυτική πλευρά του λιμανιού του Πειραιά θα γίνει τόπος συνάντησης εκδιδομένων γυναικών, προαγωγών, πάσης φύσεως εγκληματιών.

Εκεί θα βρουν καταφύγιο απροστάτευτες προσφυγοπούλες μετά την Καταστροφή, από εκεί θα περάσει και η Τετράς, η Ξακουστή του Πειραιώς, ο Μάρκος, ο Δελιάς, ο Μπάτης και ο Στράτος, εκεί θα βρεθεί και η Ντουντού, η «κεφαλή» των Βούρλων με τις ποικίλες επαφές της με την Αστυνομία και το καθεστώς Μεταξά.

Τα Βούρλα, ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο στα όρια Κερατσινίου- Δραπετσώνας θα μετατραπούν σε φυλακές για ποινικούς και πολιτικούς κρατουμένους- θρυλική είναι άλλωστε και η απόδραση των 27 κομμουνιστών κρατουμένων τον Ιούλιο του 1955.

Για τα Βούρλα θα γραφτούν τραγούδια, στη Δραπετσώνα θα βρεθούν ο Στρίγγλας, ο Νίκος ο Τρελάκιας, η Σκολαρικού, η Γεωργία η Κρητικιά και όλα τα μυθικά πρόσωπα του Μεσοπολέμου.

Τα Βούρλα θα ισοπεδωθούν στο όνομα της ανάπτυξης τα μεταπολεμικά χρόνια και τίποτα δεν υπάρχει πια που να θυμίζει τον τόπο εγκλεισμού γυναικών και καταδικασμένων.

Έρευνα/παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης - Έλενα Φαληρέα

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ραδιοφώνου, το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένο σε ιστορικές ραδιοφωνικές αθλητικές μεταδόσεις.

Μέσα από το αρχείο του BBC ακούμε τους ραδιοφωνικούς σχολιαστές να αναλύουν καυτούς τελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Η Βάσω Μώραλη, η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, που μετέδωσε αθλητικούς αγώνες για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ξεδιπλώνει με γλαφυρό τρόπο τις μνήμες της, ενώ ο πρόεδρος του ΠΣΑΤ Γιάννης Θεοδωρακόπουλος θυμάται στιγμές της μετάδοσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 αλλά και τις μνήμες του από το ραδιόφωνο σε ένα ορεινό χωριό της Γορτυνίας.

Έρευνα/παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Ο καταστροφικός σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου στη ΝΑ Τουρκία και ΒΔ Συρία έφερε ξανά στο φως τον όρο "διπλωματία των σεισμών". Ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αυτός ο όρος; Υπάρχει διπλωματία στα συντρίμμια και στα ερείπια;

Στο ντοκιμαντέρ ακούγονται αποσπάσματα από τη συνέντευξη του σπουδαιότερου Κούρδου ποιητή και συγγραφέα Merwan Berekat, ενώ ο ίδιος διαβάζει ένα ποίημά του. Το πλαίσιο της διπλωματίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αναλύει ο καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Σωτήρης Λίβας. Στο ντοκιμαντέρ ακούγονται τέλος μελοποιημένα ποιήματα του Ναζίμ Χικμέτ. 

Έρευνα/τεκμηρίωση/παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Το "Έλα απόψε στου Θωμά" δεν είναι απλά ένα ιστορικό ή αθλητικό ντοκιμαντέρ, είναι μία ραδιοφωνική περιπέτεια για όλα όσα ζήσαμε, όσα ακούσαμε και όσα θα θέλαμε να γευτούμε.

Στα ραδιοφωνικά επεισόδια της εκπομπής θα ξετυλίγονται προπολεμικές αλλά και μεταπολεμικές ιστορίες, ιστορίες από άσσους των γηπέδων, κινηματογραφικούς αστέρες και λαϊκά είδωλα περασμένων δεκαετιών, όλα πάνω στον καμβά της μνήμης και της γλυκιάς αναπόλησης.

Απρόσμενες συναντήσεις και θεματικές, άνθρωποι που μέχρι σήμερα δεν μίλησαν ποτέ στο ραδιόφωνο, ένα ραδιοφωνικό ταξίδι στις λαϊκές γειτονιές, στα προσφυγικά και εργατικά σπίτια, καθώς ένα ταξίμι ακούγεται από ένα ανοιχτό παντζούρι.

Το πρώτο επεισόδιο έχει τίτλο "Στον σταθμό του Μονάχου", παίρνει το νυχτερινό "Ακρόπολις Εξπρές"  και και ταξιδεύει ως το Μόναχο της Γερμανίας για να συναντήσει τον Αντώνη, τον Έλληνα, τον ταξιτζή και άλλους υπέροχους ανθρώπους.

Το "Έλα απόψε στου Θωμά" δεν είναι απλά ένα ιστορικό ή αθλητικό ντοκιμαντέρ, είναι μία ραδιοφωνική περιπέτεια για όλα όσα ζήσαμε, όσα ακούσαμε και όσα θα θέλαμε να γευτούμε.

Στα ραδιοφωνικά επεισόδια της εκπομπής θα ξετυλίγονται προπολεμικές αλλά και μεταπολεμικές ιστορίες, ιστορίες από άσσους των γηπέδων, κινηματογραφικούς αστέρες και λαϊκά είδωλα περασμένων δεκαετιών, όλα πάνω στον καμβά της μνήμης και της γλυκιάς αναπόλησης.

Απρόσμενες συναντήσεις και θεματικές, άνθρωποι που μέχρι σήμερα δεν μίλησαν ποτέ στο ραδιόφωνο, ένα ραδιοφωνικό ταξίδι στις λαϊκές γειτονιές, στα προσφυγικά και εργατικά σπίτια, καθώς ένα ταξίμι ακούγεται από ένα ανοιχτό παντζούρι.

Το πρώτο επεισόδιο έχει τίτλο "Στον σταθμό του Μονάχου", παίρνει το νυχτερινό "Ακρόπολις Εξπρές"  και και ταξιδεύει ως το Μόναχο της Γερμανίας για να συναντήσει τον Αντώνη, τον Έλληνα, τον ταξιτζή και άλλους υπέροχους ανθρώπους.

Ιδέα, κείμενα, παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης

Ο τελευταίος ποδοσφαιρικός αγώνας στο γκέτο Τερεζίενσταντ. Το σφύριγμα του διαιτητή για τη λήξη του αγώνα συνέπεσε με το σφύριγμα του τρένου για το Άουσβιτς. Μετά το πέρας εκείνου του αγώνα κανένας δεν επέζησε. 

Η ιστορία του αποκλεισμού ξεκινά τον Δεκέμβριο του 2022 όταν μια ομάδα πολιτών από το Αζερμπαϊτζάν, φερόμενοι ως περιβαλλοντικοί ακτιβιστές, διαμαρτυρόμενοι για τη λειτουργία ενός ορυχείου, έκλεισαν τον μοναδικό δρόμο του Γκορίς-Στεπανακέρτ, δηλαδή τον αυτοκινητόδρομο που διέρχεται από τον διάδρομο Μπερτζόρ και συνδέει τον θύλακα με την Αρμενία και τον υπόλοιπο κόσμο.

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν αποδεικνύεται εύθραυστη, ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχοντας ως άμεσο αντίκτυπο στους αμάχους κατοίκους του θύλακα και παρά τα όσα προβλέπονται σε αυτή όσον αφορά στον ανοιχτό διάδρομο του Λατσίν, συνολικού μήκους πέντε χιλιομέτρων.

Την ώρα που οι ναζί κατέστρωναν τα σκοτεινά τους σχέδια στο Μπερχτεσγκάντεν, σχέδια που στηρίζονταν στον ρατσισμό και στη μισαλλοδοξία,  την ίδια ώρα οι κάτοικοι ενός ορεινού χωριού στα Άγραφα, διέσωζαν το σύνολο των μελών της εβραϊκής κοινότητας Καρδίτσας.

Η δημιουργία και οι απαρχές του συνοικισμού των Ποδαράδων, που στα χρόνια του Μεσοπολέμου θα μετεξελιχθεί σε μια απέραντη προσφυγούπολη. Εκεί θα γεννηθεί και θα περάσει τα παιδικά και τα νεανικά χρόνια του ο Νίκος Ξανθόπουλος.

Η ατμόσφαιρα και οι μνήμες του συνοικισμού της Νέας Ιωνίας θα τον ακολουθούν για πάντα στη ζωή του. Το προσφυγικό σπίτι του, τα εργοστάσια και βιομηχανικά εργαστήρια της περιοχής, τα ταπητουργεία αλλά και οι αλάνες της γειτονιάς του, ο πόνος των κατοίκων της και ο αγώνας τους για το μεροκάματο θα τον εμπνεύσουν και θα του χαράξουν την πορεία της ζωής του.

Η δημιουργία και οι απαρχές του συνοικισμού των Ποδαράδων, που στα χρόνια του Μεσοπολέμου θα μετεξελιχθεί σε μια απέραντη προσφυγούπολη. Εκεί θα γεννηθεί και θα περάσει τα παιδικά και τα νεανικά χρόνια του ο Νίκος Ξανθόπουλος.

Η ατμόσφαιρα και οι μνήμες του συνοικισμού της Νέας Ιωνίας θα τον ακολουθούν για πάντα στη ζωή του. Το προσφυγικό σπίτι του, τα εργοστάσια και βιομηχανικά εργαστήρια της περιοχής, τα ταπητουργεία αλλά και οι αλάνες της γειτονιάς του, ο πόνος των κατοίκων της και ο αγώνας τους για το μεροκάματο θα τον εμπνεύσουν και θα του χαράξουν την πορεία της ζωής του.

Στο β' μέρος του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ για τον αθλητισμό στην προσφυγική Δραπετσώνας ακούγονται οι πολύτιμες προφορικές μαρτυρίες του Γιώργου Χατζόπουλου, του Γιώργου Τσιρίδη και του Πόντιου πρόσφυγα Σταυρίκου Παπαβραμίδη. 

Ο Γιώργος Χατζόπουλος ξεδιπλώνει την ιστορία της οικογένειάς του, τα μέλη της οποίας είχαν σχεδόν το σύνολό τους ενεργό συμμετοχή στα αθλητικά δρώμενα της προσφυγούπολης. 

Τα αθλητικ�